1 00:00:00,000 --> 00:00:01,000 Sr. San Martín 2 00:00:09,000 --> 00:00:10,000 Buenos días 3 00:00:11,000 --> 00:00:14,000 Ilustrísima señora Carmen González 4 00:00:15,000 --> 00:00:17,000 Ilustrísimo señor José Luis Carbonell 5 00:00:18,000 --> 00:00:19,000 Señoras y señores 6 00:00:20,000 --> 00:00:23,000 Bueno, decirles en primer lugar que para mi é un placer 7 00:00:23,000 --> 00:00:26,000 acompañarles en esta jornada 8 00:00:26,000 --> 00:00:31,000 e, en segundo lugar, responder a última das perguntas 9 00:00:31,000 --> 00:00:33,000 que ha formulado Aurora Campuzano 10 00:00:33,000 --> 00:00:35,000 Claro, claro que estamos a tempo 11 00:00:35,000 --> 00:00:38,000 É difícil e obriga a sacrificios 12 00:00:38,000 --> 00:00:42,000 pero estamos a tempo de combatir a violencia, claro está 13 00:00:42,000 --> 00:00:44,000 e, sobre todo, a violencia escolar 14 00:00:45,000 --> 00:00:46,000 Pois, se me permiten 15 00:00:47,000 --> 00:00:49,000 eu vou en 10 minutos 16 00:00:49,000 --> 00:00:51,000 que non sei como me las vou arreglar 17 00:00:51,000 --> 00:00:53,000 pero vou tratar de transmitirles alguns mensajes 18 00:00:54,000 --> 00:00:57,000 En primer lugar, é o mal empleo da palavra violencia 19 00:00:58,000 --> 00:01:02,000 e, sobre todo, por culpa, en certo modo, 20 00:01:02,000 --> 00:01:04,000 dos medios de comunicación 21 00:01:05,000 --> 00:01:07,000 en que a palavra violencia se emplea 22 00:01:07,000 --> 00:01:09,000 de unha maneira absolutamente equivocada 23 00:01:09,000 --> 00:01:12,000 A violencia ou violencia é cualquier acción 24 00:01:12,000 --> 00:01:14,000 ou omisión intencional 25 00:01:14,000 --> 00:01:16,000 e iso é o máis importante, intencional 26 00:01:17,000 --> 00:01:19,000 que tende a dañar a terceiros 27 00:01:20,000 --> 00:01:22,000 e non é violencia pois o comportamento non é violento 28 00:01:22,000 --> 00:01:24,000 o comportamento de un lobo 29 00:01:24,000 --> 00:01:26,000 ou a erupción de un volcán 30 00:01:27,000 --> 00:01:30,000 pois nen un ou outro se supone que ten intencionalidade 31 00:01:30,000 --> 00:01:31,000 Dito isto, 32 00:01:32,000 --> 00:01:36,000 pois a violencia, como sabe, pode tener diversos tipos 33 00:01:36,000 --> 00:01:38,000 hai violencia de tipo físico 34 00:01:38,000 --> 00:01:40,000 hai violencia de tipo sexual 35 00:01:40,000 --> 00:01:42,000 hai violencia de tipo económico 36 00:01:42,000 --> 00:01:44,000 e hai violencia de tipo emocional 37 00:01:44,000 --> 00:01:46,000 e, por certo, a violencia de tipo emocional 38 00:01:47,000 --> 00:01:49,000 non son as consecuências psicológicas 39 00:01:49,000 --> 00:01:51,000 por exemplo, da violencia física 40 00:01:51,000 --> 00:01:53,000 ou de abuso sexual 41 00:01:54,000 --> 00:01:56,000 A violencia emocional é o daño psicológico 42 00:01:56,000 --> 00:01:58,000 que se causa a unha persoa 43 00:01:59,000 --> 00:02:01,000 a medida da palabra ou a medida dos gestos 44 00:02:02,000 --> 00:02:03,000 O insulto é 45 00:02:03,000 --> 00:02:04,000 tu non vales nada 46 00:02:04,000 --> 00:02:06,000 que tende a baixarle a alguén a autoestima 47 00:02:06,000 --> 00:02:08,000 é o paradigmático da violencia emocional 48 00:02:09,000 --> 00:02:10,000 E dixo isto 49 00:02:10,000 --> 00:02:12,000 pois a maior parte da violencia que se sofre 50 00:02:13,000 --> 00:02:14,000 por exemplo, no ámbito escolar 51 00:02:14,000 --> 00:02:16,000 é violencia emocional 52 00:02:17,000 --> 00:02:20,000 que non por iso é menos dañina que a violencia física 53 00:02:20,000 --> 00:02:24,000 porque as palabras dañan tanto ou máis que os golpes 54 00:02:26,000 --> 00:02:28,000 Pois a violencia pode ocorrer en moitos sitos 55 00:02:28,000 --> 00:02:30,000 ocorre nos hogares 56 00:02:30,000 --> 00:02:32,000 e, sobretudo, se perpetra contra a mulher 57 00:02:33,000 --> 00:02:34,000 ocorre nas calles 58 00:02:34,000 --> 00:02:36,000 ocorre nos campos de deporte 59 00:02:37,000 --> 00:02:39,000 ocorre no ámbito escolar 60 00:02:40,000 --> 00:02:42,000 A violencia que ocorre no ámbito escolar 61 00:02:42,000 --> 00:02:44,000 se chama escolar 62 00:02:44,000 --> 00:02:45,000 no sentido estricto 63 00:02:45,000 --> 00:02:47,000 pois cando ocorren as instalacións escolares 64 00:02:47,000 --> 00:02:49,000 en os alrededores da escola 65 00:02:50,000 --> 00:02:52,000 ou venen actividades extraescolares 66 00:02:53,000 --> 00:02:56,000 E esa violencia é fundamentalmente ocasional 67 00:02:57,000 --> 00:03:01,000 A maior parte da violencia que ocorre no sistema educativo é ocasional 68 00:03:02,000 --> 00:03:04,000 non é periódica 69 00:03:04,000 --> 00:03:06,000 é o insulto, é a pelea 70 00:03:06,000 --> 00:03:07,000 ou é o golpe 71 00:03:07,000 --> 00:03:09,000 pois que, de vez en cuando 72 00:03:10,000 --> 00:03:12,000 aparecen no sistema educativo 73 00:03:12,000 --> 00:03:14,000 Por iso, cando en unha encuesta 74 00:03:14,000 --> 00:03:16,000 como a última que nos temos feito 75 00:03:16,000 --> 00:03:19,000 se dice que o 75% dos escolares 76 00:03:19,000 --> 00:03:21,000 han presenciado algún acto de violencia escolar 77 00:03:22,000 --> 00:03:24,000 pois a mí me parece que é pouco 78 00:03:24,000 --> 00:03:26,000 porque se eu agora lhes pergunto a ustedes 79 00:03:26,000 --> 00:03:28,000 levanten o brazo e diganme 80 00:03:28,000 --> 00:03:30,000 quantos non han presenciado un insulto 81 00:03:30,000 --> 00:03:32,000 ou incluso han sido objeto de algún insulto 82 00:03:32,000 --> 00:03:34,000 ao longo da súa vida educativa 83 00:03:34,000 --> 00:03:36,000 pois, posiblemente, nadie vai levantar o brazo 84 00:03:38,000 --> 00:03:40,000 O que sucede 85 00:03:40,000 --> 00:03:42,000 é que, a veces, a violencia escolar 86 00:03:42,000 --> 00:03:44,000 é reiterada 87 00:03:44,000 --> 00:03:46,000 se dá entre companheiros 88 00:03:46,000 --> 00:03:48,000 con carácter, repito, reiterado 89 00:03:49,000 --> 00:03:51,000 e, además de darse con carácter reiterado 90 00:03:51,000 --> 00:03:54,000 se dá nun marco claro de desequilibrio de poder 91 00:03:54,000 --> 00:03:57,000 en el que hai alguén que abusa de súa força 92 00:03:57,000 --> 00:04:00,000 respecto de un companheiro ou companera de classe 93 00:04:01,000 --> 00:04:05,000 e, finalmente, además de ser unha violencia reiterada 94 00:04:05,000 --> 00:04:08,000 que se dá nun claro marco de desequilibrio de poder 95 00:04:09,000 --> 00:04:13,000 hai casos en que a violencia escolar é absolutamente intimidatória 96 00:04:13,000 --> 00:04:15,000 e, cando iso sucede 97 00:04:15,000 --> 00:04:17,000 estamos en presencia de la forma extrema 98 00:04:17,000 --> 00:04:19,000 de violencia escolar 99 00:04:19,000 --> 00:04:21,000 que é o acoso escolar 100 00:04:21,000 --> 00:04:23,000 e non hai que confundir 101 00:04:23,000 --> 00:04:25,000 a violencia escolar con o acoso 102 00:04:25,000 --> 00:04:27,000 que, repito, é a súa forma extrema 103 00:04:27,000 --> 00:04:30,000 unha forma extrema que se traduce en cifras 104 00:04:30,000 --> 00:04:32,000 de cada 100 escolares 105 00:04:32,000 --> 00:04:34,000 entre os 12 e 16 anos en España 106 00:04:34,000 --> 00:04:36,000 nestes momentos 107 00:04:36,000 --> 00:04:39,000 tres están sofrendo acoso escolar 108 00:04:39,000 --> 00:04:41,000 claro, alguno de ustedes 109 00:04:41,000 --> 00:04:43,000 pensará, ui, yo había oído 45 110 00:04:43,000 --> 00:04:45,000 se fueran 45 111 00:04:45,000 --> 00:04:47,000 os escolares que sofren acoso 112 00:04:47,000 --> 00:04:49,000 45 de cada 100 113 00:04:49,000 --> 00:04:52,000 eu le recomendaría que cerráramos o sistema educativo 114 00:04:52,000 --> 00:04:55,000 e buscáramos un refugio casi atómico 115 00:04:55,000 --> 00:04:57,000 les parecen pocos tres? 116 00:04:57,000 --> 00:04:59,000 según o último sondeo 117 00:04:59,000 --> 00:05:01,000 coincidindo con o Instituto de la Mujer 118 00:05:01,000 --> 00:05:03,000 en España, de cada 100 mujeres 119 00:05:03,000 --> 00:05:05,000 dos son objeto de maltrato 120 00:05:05,000 --> 00:05:08,000 en España, de cada 100 escolares 121 00:05:08,000 --> 00:05:10,000 entre os 12 e os 16 anos 122 00:05:10,000 --> 00:05:12,000 tres son objeto de acoso 123 00:05:12,000 --> 00:05:15,000 e o acoso é unha forma de tortura 124 00:05:15,000 --> 00:05:17,000 metódica e sistemática 125 00:05:17,000 --> 00:05:20,000 polo tanto, non nos debe parecer pouco 126 00:05:20,000 --> 00:05:22,000 son máis os escolares acosados 127 00:05:22,000 --> 00:05:24,000 que as mujeres maltratadas 128 00:05:24,000 --> 00:05:26,000 eu considero absolutamente intolerable 129 00:05:26,000 --> 00:05:28,000 que haya unha sola mujer maltratada en España 130 00:05:28,000 --> 00:05:30,000 por consequente, devo considerar 131 00:05:30,000 --> 00:05:32,000 absolutamente intolerable 132 00:05:32,000 --> 00:05:34,000 que haya un niño acosado nestas aulas 133 00:05:34,000 --> 00:05:36,000 entre outras cosas 134 00:05:36,000 --> 00:05:38,000 porque a violencia contra a mujer 135 00:05:38,000 --> 00:05:40,000 como a violencia contra os maiores 136 00:05:40,000 --> 00:05:42,000 como a violencia contra os menores 137 00:05:42,000 --> 00:05:44,000 como a violencia escolar 138 00:05:44,000 --> 00:05:46,000 e sobre todo o acoso escolar 139 00:05:46,000 --> 00:05:48,000 non son algo, aunque seja habitual 140 00:05:48,000 --> 00:05:50,000 normal, son anomalías 141 00:05:50,000 --> 00:05:52,000 porque son atentados 142 00:05:52,000 --> 00:05:54,000 contra os direitos 143 00:05:54,000 --> 00:05:56,000 humanos 144 00:05:56,000 --> 00:05:58,000 porque todos tenemos direito 145 00:05:58,000 --> 00:06:00,000 á integridade física ou psíquica 146 00:06:00,000 --> 00:06:02,000 bom, dito isto, a que se deve 147 00:06:02,000 --> 00:06:04,000 el que nestas aulas 148 00:06:04,000 --> 00:06:06,000 exista ese acoso? 149 00:06:06,000 --> 00:06:08,000 pois nunca hai unha sola causa 150 00:06:08,000 --> 00:06:10,000 hai múltiples causas 151 00:06:10,000 --> 00:06:12,000 hai múltiples factores de riesgo 152 00:06:12,000 --> 00:06:14,000 algúns concernen ao individuo agresor 153 00:06:14,000 --> 00:06:16,000 outros concernen á sú familia 154 00:06:16,000 --> 00:06:18,000 outros concernen á escola 155 00:06:18,000 --> 00:06:20,000 outros concernen á sociedade 156 00:06:20,000 --> 00:06:22,000 en sú conjunto 157 00:06:22,000 --> 00:06:24,000 e eu non podo facer un recorrido 158 00:06:24,000 --> 00:06:26,000 por todos 159 00:06:26,000 --> 00:06:28,000 e por iso me vou centrar simplemente 160 00:06:28,000 --> 00:06:30,000 en dous de isos factores 161 00:06:30,000 --> 00:06:32,000 e todavía non he consumido máis que cinco minutos 162 00:06:32,000 --> 00:06:34,000 uno 163 00:06:34,000 --> 00:06:36,000 dos nosos filhos e filhas 164 00:06:36,000 --> 00:06:38,000 bom, eu 165 00:06:38,000 --> 00:06:40,000 irá 166 00:06:40,000 --> 00:06:42,000 pois non 167 00:06:42,000 --> 00:06:44,000 pero eu sí podo dicirle que según nosos estudios 168 00:06:44,000 --> 00:06:46,000 os filhos 169 00:06:46,000 --> 00:06:48,000 agresores 170 00:06:48,000 --> 00:06:50,000 como os agresores de mujeres 171 00:06:50,000 --> 00:06:52,000 ou como os agresores de homens 172 00:06:52,000 --> 00:06:54,000 se há algo que carece 173 00:06:54,000 --> 00:06:56,000 é a empatía, non da compasión 174 00:06:56,000 --> 00:06:58,000 da qual habla moitas veces José Antonio Marina 175 00:06:58,000 --> 00:07:00,000 sino da empatía que é algo ben distinto 176 00:07:00,000 --> 00:07:02,000 que é a capacidade 177 00:07:02,000 --> 00:07:04,000 que tiene alguien de ponerse 178 00:07:04,000 --> 00:07:06,000 en el lugar del outro 179 00:07:06,000 --> 00:07:08,000 e sobre todo en el lugar de la víctima 180 00:07:08,000 --> 00:07:10,000 e sentir sú sufrimiento 181 00:07:10,000 --> 00:07:12,000 e comprender sú sufrimiento 182 00:07:12,000 --> 00:07:14,000 pois ben, de cada prácticamente 183 00:07:14,000 --> 00:07:16,000 diez agresores escolares 184 00:07:16,000 --> 00:07:18,000 siete carecen de empatía 185 00:07:18,000 --> 00:07:20,000 agresores máximos 186 00:07:20,000 --> 00:07:22,000 acosadores 187 00:07:22,000 --> 00:07:24,000 siete carecen de empatía 188 00:07:24,000 --> 00:07:26,000 han nacido así? 189 00:07:26,000 --> 00:07:28,000 ou se han hecho así? 190 00:07:28,000 --> 00:07:30,000 bom, vamos a examinar brevemente 191 00:07:30,000 --> 00:07:32,000 la familia de un agresor 192 00:07:32,000 --> 00:07:34,000 que mira que é difícil 193 00:07:34,000 --> 00:07:36,000 que os pais podan reconocer 194 00:07:36,000 --> 00:07:38,000 que sú fillo ou filla é agresora 195 00:07:38,000 --> 00:07:40,000 escolar, verdad? 196 00:07:40,000 --> 00:07:42,000 pero vamos a hablar de la familia 197 00:07:42,000 --> 00:07:44,000 ustedes saben que casi de inmediato en pedagogía 198 00:07:44,000 --> 00:07:46,000 cando se habla destes temas 199 00:07:46,000 --> 00:07:48,000 se alza o dedo 200 00:07:48,000 --> 00:07:50,000 e se señala a familia e se dice 201 00:07:50,000 --> 00:07:52,000 familia autoritaria 202 00:07:52,000 --> 00:07:54,000 aí está a cuestión 203 00:07:54,000 --> 00:07:56,000 bom, pois iso dito nos anos 60 do passado siglo 204 00:07:56,000 --> 00:07:58,000 nos anos 70 do passado siglo 205 00:07:58,000 --> 00:08:00,000 e sobre todo nos anos 50 206 00:08:00,000 --> 00:08:02,000 quizá se aceitaría 207 00:08:02,000 --> 00:08:04,000 científicamente, pero hoxe 208 00:08:04,000 --> 00:08:06,000 non, pois o modelo autoritario 209 00:08:06,000 --> 00:08:08,000 en que simplemente 210 00:08:08,000 --> 00:08:10,000 se imponen normas 211 00:08:10,000 --> 00:08:12,000 normalmente por parte do padre 212 00:08:12,000 --> 00:08:14,000 e a madre súmisa e os fillos 213 00:08:14,000 --> 00:08:16,000 ten que obedecer ou revelarse 214 00:08:16,000 --> 00:08:18,000 como sucede con frecuencia 215 00:08:18,000 --> 00:08:20,000 ou imitar o comportamento 216 00:08:20,000 --> 00:08:22,000 do padre autoritario 217 00:08:22,000 --> 00:08:24,000 repito, este modelo de familia é un modelo 218 00:08:24,000 --> 00:08:26,000 minoritario nestes momentos 219 00:08:26,000 --> 00:08:28,000 en as sociedades latinas 220 00:08:28,000 --> 00:08:30,000 qual é o modelo que existe? 221 00:08:30,000 --> 00:08:32,000 bom, pois eu vou dicirlo 222 00:08:32,000 --> 00:08:34,000 en Román Paladino, o modelo dominante 223 00:08:34,000 --> 00:08:36,000 é o modelo del sí a todo 224 00:08:36,000 --> 00:08:38,000 o modelo permisivo 225 00:08:38,000 --> 00:08:40,000 un sí a todo 226 00:08:40,000 --> 00:08:42,000 que nasce en familias 227 00:08:42,000 --> 00:08:44,000 de dúas fontes distintas 228 00:08:44,000 --> 00:08:46,000 hai familias como a mía 229 00:08:46,000 --> 00:08:48,000 que nos creemos 230 00:08:48,000 --> 00:08:50,000 moi democráticos e que tratamos 231 00:08:50,000 --> 00:08:52,000 de consensuarlo todo 232 00:08:52,000 --> 00:08:54,000 e que agora non é como a mía 233 00:08:54,000 --> 00:08:56,000 pois pensamos 234 00:08:56,000 --> 00:08:58,000 ou se pensa que os fillos 235 00:08:58,000 --> 00:09:00,000 e as filhas, o ser humano 236 00:09:00,000 --> 00:09:02,000 por naturaleza ten unhas cualidades 237 00:09:02,000 --> 00:09:04,000 innatas valiosísimas 238 00:09:04,000 --> 00:09:06,000 que con a educación tapamos 239 00:09:06,000 --> 00:09:08,000 quitamos a espontaneidade 240 00:09:08,000 --> 00:09:10,000 claro, entre outras 241 00:09:10,000 --> 00:09:12,000 cosas, a educación implica 242 00:09:12,000 --> 00:09:14,000 sacrificio 243 00:09:14,000 --> 00:09:16,000 a educación implica esforzo 244 00:09:16,000 --> 00:09:18,000 e cando se exige o esforzo 245 00:09:18,000 --> 00:09:20,000 se exige o sacrificio 246 00:09:20,000 --> 00:09:22,000 a través da educación se está pensando que ao fillo 247 00:09:22,000 --> 00:09:24,000 ou ao fillo o que estamos facendo 248 00:09:24,000 --> 00:09:26,000 é reducir as suas cualidades 249 00:09:26,000 --> 00:09:28,000 innatas, pois vean 250 00:09:28,000 --> 00:09:30,000 senhores e senhoras, o ser humano 251 00:09:30,000 --> 00:09:32,000 sen educación non é nada 252 00:09:32,000 --> 00:09:34,000 o que somos 253 00:09:34,000 --> 00:09:36,000 se o debemos fundamentalmente 254 00:09:36,000 --> 00:09:38,000 á cultura, e se non vean 255 00:09:38,000 --> 00:09:40,000 se a sí mesmos, vean que 256 00:09:40,000 --> 00:09:42,000 animais máis raros que somos 257 00:09:42,000 --> 00:09:44,000 sábado 11 de manhã 258 00:09:44,000 --> 00:09:46,000 en lugar de estar bajo o sol e tumbar 259 00:09:46,000 --> 00:09:48,000 e tal, non, estamos aquí 260 00:09:48,000 --> 00:09:50,000 debatendo sobre uns problemas 261 00:09:50,000 --> 00:09:52,000 que consideramos que son gravísimos 262 00:09:52,000 --> 00:09:54,000 e vean además como vamos vestidos e as gafas 263 00:09:54,000 --> 00:09:56,000 que llevamos e como andamos, somos cultura 264 00:09:56,000 --> 00:09:58,000 e somos fundamentalmente 265 00:09:58,000 --> 00:10:00,000 educación, pois dito isto 266 00:10:00,000 --> 00:10:02,000 dito isto, dizer 267 00:10:02,000 --> 00:10:04,000 á todo que sí 268 00:10:04,000 --> 00:10:06,000 en ocasiones se debe á que ciertas 269 00:10:06,000 --> 00:10:08,000 familias consideran que hai que dizer á todo que sí 270 00:10:08,000 --> 00:10:10,000 que hai que dizer á todo que sí 271 00:10:10,000 --> 00:10:12,000 porque o democrático é dizer que sí 272 00:10:12,000 --> 00:10:14,000 pois vean 273 00:10:14,000 --> 00:10:16,000 as sociedades democráticas 274 00:10:16,000 --> 00:10:18,000 non se montan sobre o sí 275 00:10:18,000 --> 00:10:20,000 as sociedades democráticas 276 00:10:20,000 --> 00:10:22,000 se montan sobre o non cando é preciso 277 00:10:22,000 --> 00:10:24,000 entre outras cousas 278 00:10:24,000 --> 00:10:26,000 dizer non cando é preciso 279 00:10:26,000 --> 00:10:28,000 é enseñar que tus deseos 280 00:10:28,000 --> 00:10:30,000 e apetencias de niño ou de niña 281 00:10:30,000 --> 00:10:32,000 teñen que armonizarse con 282 00:10:32,000 --> 00:10:34,000 os deseos e apetencias de os demais 283 00:10:34,000 --> 00:10:36,000 e esa é a base de la vida 284 00:10:36,000 --> 00:10:38,000 democrática 285 00:10:38,000 --> 00:10:40,000 pois tanto, os pais que creen 286 00:10:40,000 --> 00:10:42,000 que forman demócratas dicendo á todo que sí 287 00:10:42,000 --> 00:10:44,000 lo que están formando son 288 00:10:44,000 --> 00:10:46,000 radicales egoístas 289 00:10:46,000 --> 00:10:48,000 que estarán suyo en el centro 290 00:10:48,000 --> 00:10:50,000 e que se dedicarán á invadir 291 00:10:50,000 --> 00:10:52,000 as parcelas de os demais 292 00:10:52,000 --> 00:10:54,000 radicales egoístas, carentes de empatía 293 00:10:54,000 --> 00:10:56,000 claro, hai tamén outro tipo de familia 294 00:10:56,000 --> 00:10:58,000 e é a familia que dice sí 295 00:10:58,000 --> 00:11:00,000 porque é cómodo 296 00:11:00,000 --> 00:11:02,000 evidentemente, dicirle 297 00:11:02,000 --> 00:11:04,000 á un adolescente de 16 anos 298 00:11:04,000 --> 00:11:06,000 é unha cousa realmente 299 00:11:06,000 --> 00:11:08,000 tremenda 300 00:11:08,000 --> 00:11:10,000 e é moito máis cómodo dicir que sí 301 00:11:10,000 --> 00:11:12,000 en cualquier caso, sepan 302 00:11:12,000 --> 00:11:14,000 que a violencia escolar 303 00:11:14,000 --> 00:11:16,000 é unha realidad que aflora en as escolas 304 00:11:16,000 --> 00:11:18,000 pero unha de sus raíces 305 00:11:18,000 --> 00:11:20,000 e unha de sus raíces, a máis profunda 306 00:11:20,000 --> 00:11:22,000 la hunde en el hogar 307 00:11:22,000 --> 00:11:24,000 la hunde en la familia 308 00:11:24,000 --> 00:11:26,000 e por tanto, haríamos moi mal 309 00:11:26,000 --> 00:11:28,000 en delegar a educación como sucede 310 00:11:28,000 --> 00:11:30,000 en o nosso tempo 311 00:11:30,000 --> 00:11:32,000 a socialización de nosos niños e niñas 312 00:11:32,000 --> 00:11:34,000 á escola 313 00:11:34,000 --> 00:11:36,000 entre outras cousas, porque a familia é o primeiro 314 00:11:36,000 --> 00:11:38,000 contexto de socialización 315 00:11:38,000 --> 00:11:40,000 o contexto de socialización 316 00:11:40,000 --> 00:11:42,000 máis duradero 317 00:11:42,000 --> 00:11:44,000 da vida da persoa 318 00:11:44,000 --> 00:11:46,000 o contexto de socialización através do qual 319 00:11:46,000 --> 00:11:48,000 o neno ou a niña 320 00:11:48,000 --> 00:11:50,000 se abre ao resto de contextos 321 00:11:50,000 --> 00:11:52,000 á escola, á calle, ao grupo de amigos 322 00:11:52,000 --> 00:11:54,000 á futura ou futuro 323 00:11:54,000 --> 00:11:56,000 novio 324 00:11:56,000 --> 00:11:58,000 á sú segunda familia, etcétera 325 00:11:58,000 --> 00:12:00,000 é o contexto maior 326 00:12:00,000 --> 00:12:02,000 e por tanto, o que non se fa 327 00:12:02,000 --> 00:12:04,000 repercutirá no resto de contextos 328 00:12:04,000 --> 00:12:06,000 isto non quer dizer 329 00:12:06,000 --> 00:12:08,000 obviamente, que non hai responsabilidades 330 00:12:08,000 --> 00:12:10,000 noutros lugares 331 00:12:10,000 --> 00:12:12,000 sabemos que hai profesores 332 00:12:12,000 --> 00:12:14,000 que carecen das capacidades 333 00:12:14,000 --> 00:12:16,000 didácticas adecuadas para 334 00:12:16,000 --> 00:12:18,000 mantener o clima escolar 335 00:12:18,000 --> 00:12:20,000 de convivencia adecuado 336 00:12:20,000 --> 00:12:22,000 sabemos que hai profesores que non han recebido 337 00:12:22,000 --> 00:12:24,000 á longo de suas carreiras, a formación suficiente 338 00:12:24,000 --> 00:12:26,000 para resolver os conflictos 339 00:12:26,000 --> 00:12:28,000 en o aula, pero é que a maior parte 340 00:12:28,000 --> 00:12:30,000 de nosos profesores de secundaria 341 00:12:30,000 --> 00:12:32,000 son licenciados en física 342 00:12:32,000 --> 00:12:34,000 en química, en matemática 343 00:12:34,000 --> 00:12:36,000 e bueno, e nas suas carreiras 344 00:12:36,000 --> 00:12:38,000 non ten o tipo de formación requerido 345 00:12:38,000 --> 00:12:40,000 para evitar que un conflicto degenere en violencia 346 00:12:40,000 --> 00:12:42,000 pero, lo que deberíamos 347 00:12:42,000 --> 00:12:44,000 saber ante todo, e lo que voi dizer 348 00:12:44,000 --> 00:12:46,000 ahora é realmente duro 349 00:12:46,000 --> 00:12:48,000 e rotundo, pero lo que 350 00:12:48,000 --> 00:12:50,000 deberíamos saber ante todo é que 351 00:12:50,000 --> 00:12:52,000 por moito que un profesor tenga buenas capacidades 352 00:12:52,000 --> 00:12:54,000 didácticas en el aula 353 00:12:54,000 --> 00:12:56,000 mientras la dignidade 354 00:12:56,000 --> 00:12:58,000 de la figura del profesor 355 00:12:58,000 --> 00:13:00,000 sea a que é 356 00:13:00,000 --> 00:13:02,000 en o nosso tempo 357 00:13:02,000 --> 00:13:04,000 non habremos conseguido absolutamente 358 00:13:04,000 --> 00:13:06,000 nada 359 00:13:06,000 --> 00:13:08,000 dignidade que leva aparexada 360 00:13:08,000 --> 00:13:10,000 ao reconocimento da autoridade 361 00:13:10,000 --> 00:13:12,000 da figura do profesor 362 00:13:12,000 --> 00:13:14,000 e autoridade, por certo, non significa autoritario 363 00:13:14,000 --> 00:13:16,000 autoritario é sinónimo 364 00:13:16,000 --> 00:13:18,000 de despótico tirano 365 00:13:18,000 --> 00:13:20,000 e autoridade proviene de un verbo latino 366 00:13:20,000 --> 00:13:22,000 que significa ajudar a crecer 367 00:13:22,000 --> 00:13:24,000 a autoridade do padre ou da madre 368 00:13:24,000 --> 00:13:26,000 se traduce en que 369 00:13:26,000 --> 00:13:28,000 lhe ajuda a crecer como persona 370 00:13:28,000 --> 00:13:30,000 a autoridade do profesor se traduce en 371 00:13:30,000 --> 00:13:32,000 que lhe ajuda a crecer en formación 372 00:13:32,000 --> 00:13:34,000 e en información 373 00:13:34,000 --> 00:13:36,000 repito, mientras non reconozcamos 374 00:13:36,000 --> 00:13:38,000 a dignidade da figura 375 00:13:38,000 --> 00:13:40,000 do profesor como 376 00:13:40,000 --> 00:13:42,000 figura de autoridade, pois pouco 377 00:13:42,000 --> 00:13:44,000 habremos avançado 378 00:13:44,000 --> 00:13:46,000 e sobre todo, pouco habremos avançado 379 00:13:46,000 --> 00:13:48,000 cando ao ser a familia impecable 380 00:13:48,000 --> 00:13:50,000 na sua educación dos filhos 381 00:13:50,000 --> 00:13:52,000 sendo a escola impecable 382 00:13:52,000 --> 00:13:54,000 na formación de futuros 383 00:13:54,000 --> 00:13:56,000 ciudadanos 384 00:13:56,000 --> 00:13:58,000 nos encontramos con uns medios de comunicación 385 00:13:58,000 --> 00:14:00,000 e entretenimento absolutamente 386 00:14:00,000 --> 00:14:02,000 omnipresentes 387 00:14:02,000 --> 00:14:04,000 os modelos de existencia 388 00:14:04,000 --> 00:14:06,000 se dan de bruces contra 389 00:14:06,000 --> 00:14:08,000 os modelos deseables 390 00:14:08,000 --> 00:14:10,000 desde un ponto de vista democrático 391 00:14:10,000 --> 00:14:12,000 porque os modelos que se venden nos medios 392 00:14:12,000 --> 00:14:14,000 de comunicación neste momento 393 00:14:14,000 --> 00:14:16,000 son os modelos de máximo 394 00:14:16,000 --> 00:14:18,000 placer 395 00:14:18,000 --> 00:14:20,000 con cualquier medio para conseguir 396 00:14:20,000 --> 00:14:22,000 os objetivos deseados, máximo 397 00:14:22,000 --> 00:14:24,000 placer, aquí e agora 398 00:14:24,000 --> 00:14:26,000 sin posposición da gratificación 399 00:14:26,000 --> 00:14:28,000 e sobre todo, sin ningún tipo de esforzo 400 00:14:28,000 --> 00:14:30,000 ou sacrificio 401 00:14:30,000 --> 00:14:32,000 nuestros seres ou heroínas 402 00:14:32,000 --> 00:14:34,000 y termino, en los que se están formando 403 00:14:34,000 --> 00:14:36,000 nuestros escolares 404 00:14:36,000 --> 00:14:38,000 no son outra cosa máis que personas 405 00:14:38,000 --> 00:14:40,000 que contravinendo un principio sagrado 406 00:14:40,000 --> 00:14:42,000 e é o que a dignidade non é un valor de cambio 407 00:14:42,000 --> 00:14:44,000 pois le han posto precio ao máis sagrado 408 00:14:44,000 --> 00:14:46,000 en que esa dignidade se traduce 409 00:14:46,000 --> 00:14:48,000 que é a sua privacidade 410 00:14:48,000 --> 00:14:50,000 e iso é o que nos venden 411 00:14:50,000 --> 00:14:52,000 nos medios de comunicación 412 00:14:52,000 --> 00:14:54,000 como vamos a formar a nossos escolares 413 00:14:54,000 --> 00:14:56,000 en a necesidade do esforzo 414 00:14:56,000 --> 00:14:58,000 e do sacrificio 415 00:14:58,000 --> 00:15:00,000 en a necesidade do reconocimento do outro 416 00:15:00,000 --> 00:15:02,000 como un igual, etc, etc 417 00:15:02,000 --> 00:15:04,000 se nos medios de comunicación 418 00:15:04,000 --> 00:15:06,000 o que nos están vendendo é precisamente 419 00:15:06,000 --> 00:15:08,000 todo o contrário 420 00:15:08,000 --> 00:15:10,000 se poden facer cousas 421 00:15:10,000 --> 00:15:12,000 muchísimas, dolorosas, casi todas 422 00:15:12,000 --> 00:15:14,000 se me perguntan logo, les diría algunas 423 00:15:14,000 --> 00:15:16,000 pois gracias