Activa JavaScript para disfrutar de los vídeos de la Mediateca.
Ponencia Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer
Ajuste de pantallaEl ajuste de pantalla se aprecia al ver el vídeo en pantalla completa. Elige la presentación que más te guste:
Ponencia del Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer: \"Tiempo y Escuela\" realizada en los \"Coloquios \'Pensar el Futuro\' 2010
Los ritmos escolares. Una aproximación científica a los tiempos de los alumnos\" el 15 de Abril de 2010.
Los ritmos escolares. Una aproximación científica a los tiempos de los alumnos\" el 15 de Abril de 2010.
Buenas tardes a todos, unha vez transcurridos esos 10 minutos de cortesía preceptivos
00:00:00
iniciamos esta nova edición dos coloquios do Consejo Escolar da Comunidad de Madrid
00:00:06
Pensar el Futuro
00:00:13
Benvenidos tamén sean non somente todos ustedes que están nesta sala de forma presencial
00:00:16
sino desde luego aqueles que nos siguen a través de internet
00:00:22
porque estos coloquios se están retransmitiendo por vía de la plataforma EducaMadrid
00:00:27
ao mundo mundial, es decir, a ese ámbito tan amplio que cubre a red
00:00:37
Os coloquios Pensar el Futuro
00:00:46
pretenden, como probablemente ustedes saben, hacer una reflexión prospectiva
00:00:49
sobre cuestiones que son de interés para a comunidade educativa
00:00:55
esa reflexión prospectiva va máis allá de lo meramente teórico
00:01:00
e pretende poner la mirada sobre cuestiones que son especialmente relevantes
00:01:05
o que pueden ser especialmente relevantes a la hora de mejorar la calidad de nuestro sistema educativo
00:01:13
e que pueden incidir indiscutiblemente en la educación del futuro
00:01:21
O Consejo Escolar ha manifestado en distintas ocasiones
00:01:28
unha certa preocupación por o tempo infantil
00:01:33
e por súa naturaleza
00:01:39
e por as relaxiones entre o tempo infantil e o tempo escolar
00:01:41
hay que dizer que, conforme aos avances de dúas disciplinas relativamente recientes
00:01:45
como son a cronobiología e a cronopsicología
00:01:53
o tempo infantil non é un tempo homogéneo
00:01:58
que transcurre a seu próprio ritmo
00:02:02
sino é un tempo dotado de unha estructura
00:02:05
de unha estructura que manifesta fluctuaciones de carácter cíclico
00:02:09
particularmente ao longo do dia
00:02:16
se corresponde con o que sabemos, conhecemos
00:02:19
como ritmos biológicos
00:02:23
e particularmente os ritmos circadianos
00:02:28
que son de periodicidade de aproximadamente 24 horas
00:02:31
circadian, aproximadamente un dia
00:02:35
e que inciden, desde luego, en aspectos de interés
00:02:37
en o ámbito escolar
00:02:43
Por contra, o tempo escolar é un tempo de carácter administrativo
00:02:46
que surge como consecuencia de unha serie de relaxiones de compromiso
00:02:51
basado en intereses e necesidades
00:02:56
e que concernen, desde luego, a administración
00:02:59
aos pais, aos profesores
00:03:04
e, no menor medida, aos filhos
00:03:07
Frente a este posible conflicto
00:03:11
é un pouco o que vamos plantear nesta sesión de hoxe, dos coloquios
00:03:16
frente a este posible conflicto
00:03:21
entre a perspectiva do tempo próprio do filho
00:03:24
e a perspectiva do tempo escolar
00:03:28
tempo, como digo, de carácter esencialmente administrativo
00:03:31
a nosa posición se basa en dois pilares esenciales
00:03:37
un pilar de carácter moral, no fondo
00:03:43
que consiste en otorgar a prioridade aos intereses do filho
00:03:48
e un segundo pilar de carácter epistemológico e metodológico
00:03:55
que radica en prestar unha especial atención ás evidencias científicas
00:04:00
Este vai ser tamén o enfoque dos presentes coloquios
00:04:10
A estrutura dos mesmos é simple
00:04:16
e está reflexada no programa
00:04:23
vai haver tres momentos, junto con esta presentación, vai haver tres momentos sucesivos
00:04:27
o primeiro é o da conferencia principal
00:04:32
que estará a cargo do profesor Dr. Don Santiago Staun Ferrer
00:04:38
al que depois tendrá o gozo de presentar
00:04:43
no segundo lugar vai haver unha mesa redonda de expertos
00:04:46
que vai ser moderada por o profesor Dr. Don Eduardo López López
00:04:51
e o terceiro momento vai ser o do debate
00:04:57
en o que vai haver intercambios de puntos de vista
00:05:01
perguntas entre os diferentes componentes da mesa
00:05:06
entre os componentes da mesa e o público
00:05:10
e entre os componentes da mesa e aqueles que nos siguen á través do internet
00:05:13
que tendrán oportunidade tamén de trasladarnos as súas perguntas á través da red
00:05:18
Dito isto, vou pasar a presentar as dois persoas que me acompanhan
00:05:23
á mi esquerda o profesor Don Eduardo López López
00:05:30
e á mi direita o profesor Don Santiago Staun Ferrer
00:05:34
O profesor López López é un académico puro
00:05:40
é doctor en pedagogía, catedrático de pedagogía diferencial
00:05:45
da Universitat Complutense de Madrid
00:05:51
e dispón de unha longa trayectoria
00:05:55
que se traduz en unha multiplicidade de intervencións
00:05:58
en foros diversos e en publicacións especializadas
00:06:03
sobre o ámbito estricto de la pedagogía diferencial
00:06:08
pero tamén en outros aspectos de pedagogía general
00:06:13
de métodos de diagnóstico e de investigación en educación
00:06:16
Á colaborado en distintas ocasiones con o Consejo Escolar como experto
00:06:23
e además de seu indiscutible background científico e intelectual
00:06:28
académico en definitiva
00:06:35
Su presencia aquí está justificada porque é unha persoa
00:06:37
que reúne o requisito ou o doble requisito
00:06:41
de unha visión amplia dos problemas da educación
00:06:46
con un respeito exquisito ao papel das evidencias empíricas
00:06:50
Recuerdan que ese era o segundo pilar?
00:06:57
Habíamos dito que había dois pilares
00:06:59
que soportaban a inspiración intelectual e a orientación deste coloquio
00:07:01
ou destes coloquios
00:07:06
unha que era moral, o interés superior do nen
00:07:08
outra que era de carácter epistemológico e metodológico
00:07:12
o respeito das evidencias empíricas
00:07:15
a inspiración das evidencias empíricas
00:07:17
E esa conjunción destes dois aspectos
00:07:19
é a que protagoniza moito singularmente o professor Eduardo López
00:07:24
A ele temos encomendado a tarea de coordinar
00:07:30
de presidir a mesa redonda
00:07:35
e coordinar as intervenciones entre os ponentes e con o público
00:07:37
O conferenciante principal é o don Santiago Staún Ferrer
00:07:41
que, digamos, en unha primerísima presentación
00:07:48
podríamos dizer, sin temor a equivocarnos
00:07:55
que é o principal experto no ámbito nacional
00:07:59
sobre o tema que nos ocupa
00:08:04
O professor Staún Ferrer é doctor en psicología
00:08:07
por a Université René-de-Carre, Paris V, de París
00:08:11
E trabajou de unha manera consistente
00:08:18
no ámbito da percepción do tempo
00:08:22
ou, talvez, é mellor dico, no conhecimento
00:08:25
da conducta da persoa
00:08:28
ante os cambios próprios e os do seu entorno ou hábitat
00:08:30
Publicou un número importante de trabalos, de investigación
00:08:34
en revistas especializadas estrangeiras
00:08:40
tanto en lengua inglesa como en lengua francesa
00:08:43
É coautor de libros sobre a materia
00:08:47
con títulos tales como
00:08:51
Percepción do tempo e da causalidade
00:08:53
A dimensión temporal en el anciano
00:08:55
A perspectiva temporal
00:08:57
O tempo instruccional
00:08:59
Psicología e educación
00:09:01
E foi professor invitado en distintas universidades estrangeiras
00:09:03
tanto en Hispana América como tamén en Europa
00:09:09
No ámbito da gestión
00:09:13
tamén dispón de unha longa experiencia
00:09:16
non somente como director do Departamento de Psicología
00:09:19
sino tamén como vice-decano da Facultad de Psicología da Universitat de Barcelona
00:09:21
e vice-rector tamén desa mesma universidade
00:09:25
Portanto, estamos ante unha persoa
00:09:29
verdadeiramente competente
00:09:33
do ponto de vista científico
00:09:37
para podernos introducirnos
00:09:39
nese mundo de relacións
00:09:43
entre o tempo infantil e o tempo escolar
00:09:45
O título da súa conferencia
00:09:49
vai ser
00:09:53
Tempo e escola
00:09:55
e a ele cedemos a palavra
00:09:57
junto con o nosso agradecimento
00:10:00
por a súa disponibilidade
00:10:02
estar con nosa esta tarde
00:10:04
Obrigado, Dr. Staún
00:10:06
A súa é a palavra
00:10:08
Obrigado, don Francisco
00:10:10
Obrigado enormemente por a invitación
00:10:12
Talvez foi temerario
00:10:15
cando acepté a proposta que me fizeron
00:10:17
un mes e meio, casi dois
00:10:20
se mal non me lembro
00:10:22
que me foi moita ilusión e gracia
00:10:24
poder venir por acá
00:10:26
gracia no sentido de alegria
00:10:28
non como acción de gracias tamén
00:10:30
non deixa de ser alegria a acción de gracias
00:10:33
además, despúis
00:10:36
vi que teña que dar un título
00:10:38
di o título que puse
00:10:40
Tempo e escola
00:10:42
e quizá
00:10:44
quero justificar un pouco este título
00:10:46
don Francisco
00:10:48
ya que usted foi tan amable de invitarme
00:10:49
e quizá
00:10:51
eu despúis viendo as cousas
00:10:52
e por onde iban
00:10:53
quizá hubiese acotado
00:10:54
mucho máis o terreno
00:10:55
a un aspecto concreto
00:10:56
Estaban aquelos días
00:10:58
cando me invitaron
00:10:59
estaba asistindo a unhas jornadas
00:11:00
sobre o tempo na escola
00:11:01
era a minha universidade
00:11:03
que as había organizado LICE
00:11:05
o Instituto de Ciencias da Educación
00:11:07
e nesas jornadas
00:11:09
falaban do tempo
00:11:11
es decir, de como organizar o tempo na escola
00:11:13
e falaban do tempo
00:11:15
para formar equipo
00:11:17
do tempo de relacionarse con a familia
00:11:19
do tempo
00:11:21
de falar sobre os aprendizajes
00:11:23
do tempo de
00:11:25
e eu cada vez que
00:11:27
ia avançando
00:11:29
o tempo
00:11:31
tamén nas conferencias
00:11:33
me ia sentindo cada vez máis inquieto
00:11:35
e pensaba que faltaba algo
00:11:37
que faltaba algo moi importante
00:11:39
que é precisamente
00:11:41
como se vive ese tempo
00:11:43
que se quer organizar e se dar desde fora
00:11:45
e que, por tanto, está aí
00:11:47
como un objeto
00:11:49
que nos vamos distribuindo
00:11:51
em lugar de dar a volta
00:11:53
como nos estamos
00:11:55
dominando e vivendo ese tempo
00:11:57
se falaba moito do
00:11:59
Kronos, pero se falaba moi pouco
00:12:01
do Kairós, desa vivência
00:12:03
que todos temos sobre o tempo
00:12:05
e que está enraizada moi fortemente
00:12:07
nos aspectos, como dizía don Francisco
00:12:09
nos aspectos
00:12:11
que forman parte do nosso organismo
00:12:13
biológicos e nos aspectos psicológicos
00:12:15
de procesos superiores
00:12:17
entón, ante ese hecho, pensé que era necessario
00:12:19
falar tamén un pouco e dizer
00:12:21
cuidado o tempo non é solamente esta organización
00:12:23
non é somente isto, senón tamén
00:12:25
hai outra dimensión
00:12:27
que é unha estructura que nós temos
00:12:29
que nós estamos aí metidos
00:12:31
e que esa estructura nos vai facilitar
00:12:33
coisas ou nos vai facer perder cosas
00:12:35
unha estructura que
00:12:37
incluso la estamos destrozando
00:12:39
e estamos creando unhas patologías
00:12:41
actuales como se chama el estrés
00:12:43
e unha estructura que
00:12:45
podría ser máis ligera
00:12:47
e máis afable e quizá
00:12:49
colaborar enormemente
00:12:51
ao benestar psicológico
00:12:53
e físico dos nosos filhos
00:12:55
e incluso dos professores e maestros
00:12:57
Ben, isto justifica
00:12:59
un pouco o tempo
00:13:01
pero tamén vou dizer que
00:13:03
estou en unha tentación e agora en unha dúda
00:13:05
enorme de darle
00:13:07
a volta casi a todo o que havia preparado
00:13:09
e encentrarme muchísimo
00:13:11
máis en un aspecto que nos outros
00:13:13
puesto que por o que he visto
00:13:15
e por o que hemos estado falando
00:13:17
interesa mucho máis todo o que é o aspecto de cronobiología
00:13:19
e cronosicología
00:13:21
a visión máis amplia
00:13:23
do tempo como tal
00:13:25
como vivencia nosa e como he estado aí
00:13:27
porque claro, aí, probablemente
00:13:29
o que é a percepción do tempo
00:13:31
como estimamos o tempo, como vivimos o tempo
00:13:33
probablemente está moi
00:13:35
apoiado
00:13:37
e fundamentado en o que serían
00:13:39
os aspectos máis biológicos
00:13:41
e máis psicológicos
00:13:43
entón, mantenendo un pouco este aspecto
00:13:45
eu dividiré agora
00:13:47
e a mi idea ao outro lado
00:13:49
dividiré a estrutura un pouco
00:13:51
primeiro, que se entende este
00:13:53
aspecto administrativo que falaba
00:13:55
don Francisco na escola
00:13:57
que é o que eu conozco
00:13:59
por companeros de pedagogía que saben
00:14:01
e que han feito a estrutura do tempo
00:14:03
que cosas hai aí
00:14:05
unha cosa que habríamos de estruturar e integrar
00:14:07
en lugar de fazer etapas
00:14:09
é o tempo de falar disto
00:14:11
o tempo de formar equipo, o tempo de relacionarnos
00:14:13
con o entorno
00:14:15
quizá é unha única dimensión
00:14:17
entón, falarei un pouco sobre isto
00:14:19
para situarme onde me coloquei
00:14:21
e depois, a partir de aí
00:14:23
farei unha primeira pincelada rápida
00:14:25
para demonstrar
00:14:27
que, na verdade, esta estrutura do tempo
00:14:29
que estamos vivendo, que non sempre somos
00:14:31
conscientes, mellor dito
00:14:33
moitas veces non somos conscientes
00:14:35
é algo que a naturaleza
00:14:37
inteira está aí metido
00:14:39
e que todas as nosas actividades
00:14:41
e todos os acontecimentos
00:14:43
non deixan de ser un ciclo
00:14:45
ou un ritmo
00:14:47
todo dependerá da unidade de medida deste ciclo
00:14:49
depois, pasarei
00:14:51
algunos elementos
00:14:53
rápidamente, ou me entretender un pouco máis
00:14:55
algunos elementos
00:14:57
de cronobiología, porque afectan enormemente
00:14:59
e inciden enormemente
00:15:01
nos aspectos que os psicólogos
00:15:03
nos aproximamos e trabajamos
00:15:05
desde a cronopsicologia
00:15:07
como pode ser o sonho
00:15:09
como é basicamente o que se entende
00:15:11
por vigília ou activación do nosso sistema nervioso
00:15:13
o que é a temperatura
00:15:15
como indicador de esa activación
00:15:17
do sistema nervioso
00:15:19
para terminar un pouco tamén os aspectos de ingesta
00:15:21
de comida, hoxe tan preocupados
00:15:23
como estamos porque
00:15:25
nosos filhos
00:15:27
ten sobrepeso e ten obesidade
00:15:29
e ten tal, probablemente
00:15:31
hai un elemento aí, non, probablemente
00:15:33
non, seguro, en palabras del profesor Albert
00:15:35
de Massachusetts
00:15:37
decía que realmente
00:15:39
eu deixo comer o que quieran, namás que me deixen
00:15:41
dizer a que horas van a comer
00:15:43
que produtos, porque realmente
00:15:45
o metabolismo vai a cambiar
00:15:47
e vai a facer outras cuestiónes
00:15:49
bem, entóns hablaríamos deste aspecto
00:15:51
temperatura, ingesta e
00:15:53
sonho, que seria o último e que é moi importante
00:15:55
já que hoxe actualmente
00:15:57
unha das queixas que os profesores
00:15:59
facen máis na escola é que os filhos non atenden
00:16:01
porque claro, pasan moitas horas ante a televisión
00:16:03
e quizá
00:16:05
ten razón, pero non por
00:16:07
a televisión en si, senón por o que
00:16:09
privan de sonho e o que eso significa
00:16:11
o sonho e a importancia que pode tener o sonho
00:16:13
para o filho e tamén para o adulto
00:16:15
tamén para nós
00:16:17
e terminaría entóns
00:16:19
con os aspectos máis psicológicos
00:16:21
como poden ser
00:16:23
o que chamamos de atención
00:16:25
ou unho dos aspectos que chamamos de atención
00:16:27
o que seria a memoria
00:16:29
ambos como base para o nosso aprendizaje
00:16:31
e depois o que chamamos
00:16:33
aspectos máis superiores
00:16:35
que seria o pensamento, o lenguaje
00:16:37
e o que é o razonamiento
00:16:39
que sempre quedan en un aspecto
00:16:41
de los procesos psíquicos superiores
00:16:43
se me permiten, entóns, bueno
00:16:45
sacarmos un par de conclusiones dicendo
00:16:47
en a escola isto é posible levarlo a término
00:16:49
podemos integrar
00:16:51
todas estas dimensiones
00:16:53
de maneira que optimicemos
00:16:55
o poder de desarrollarse ao máximo
00:16:57
as capacidades do filho
00:16:59
como jogamos entóns os profesores
00:17:01
aí e que papel habríamos
00:17:03
de jogar tamén porque tamén nós
00:17:05
temos nosos propios ritmos
00:17:07
entóns, se me permiten, iré para allá
00:17:09
que así
00:17:13
presentare algunas
00:17:15
transparencias que he ido haciendo
00:17:17
...
00:17:19
...
00:17:35
...
00:17:37
...
00:17:39
...
00:17:41
...
00:17:43
...
00:17:45
...
00:17:47
...
00:17:49
...
00:17:51
...
00:17:53
...
00:17:55
...
00:17:57
...
00:17:59
...
00:18:01
...
00:18:03
...
00:18:05
...
00:18:07
...
00:18:09
Bueno
00:18:11
...
00:18:13
...
00:18:15
...
00:18:17
...
00:18:19
bueno
00:18:21
...
00:18:23
...
00:18:25
...
00:18:27
...
00:18:29
...
00:18:31
...
00:18:33
...
00:18:35
...
00:18:37
...
00:18:39
...
00:18:41
...
00:18:43
...
00:18:45
...
00:18:47
...
00:18:49
...
00:18:51
...
00:18:53
...
00:18:55
...
00:18:57
...
00:18:59
...
00:19:01
...
00:19:03
...
00:19:05
...
00:19:07
...
00:19:09
...
00:19:11
...
00:19:13
...
00:19:15
...
00:19:17
...
00:19:19
...
00:19:21
...
00:19:23
...
00:19:25
...
00:19:27
...
00:19:29
...
00:19:31
...
00:19:33
...
00:19:35
...
00:19:37
...
00:19:39
...
00:19:41
...
00:19:43
...
00:19:45
...
00:19:47
...
00:19:49
...
00:19:51
...
00:19:53
...
00:19:55
...
00:19:57
...
00:19:59
...
00:20:01
...
00:20:03
...
00:20:05
...
00:20:07
...
00:20:09
...
00:20:11
...
00:20:13
...
00:20:15
...
00:20:17
...
00:20:19
...
00:20:21
...
00:20:23
...
00:20:25
...
00:20:27
...
00:20:29
...
00:20:31
...
00:20:33
...
00:20:35
...
00:20:37
...
00:20:39
...
00:20:41
...
00:20:43
...
00:20:45
...
00:20:47
...
00:20:49
...
00:20:51
...
00:20:53
...
00:20:55
...
00:20:57
...
00:20:59
...
00:21:01
...
00:21:03
...
00:21:05
...
00:21:07
...
00:21:09
...
00:21:11
...
00:21:13
...
00:21:15
...
00:21:17
...
00:21:19
...
00:21:21
...
00:21:23
...
00:21:25
...
00:21:27
...
00:21:29
...
00:21:31
...
00:21:33
...
00:21:35
...
00:21:37
...
00:21:39
...
00:21:41
...
00:21:43
...
00:21:45
...
00:21:47
...
00:21:49
...
00:21:51
...
00:21:53
...
00:21:55
...
00:21:57
...
00:21:59
...
00:22:01
...
00:22:03
...
00:22:05
...
00:22:07
...
00:22:09
...
00:22:11
...
00:22:13
...
00:22:15
...
00:22:17
...
00:22:19
...
00:22:21
...
00:22:23
...
00:22:25
...
00:22:27
...
00:22:29
...
00:22:31
...
00:22:33
...
00:22:35
...
00:22:37
...
00:22:43
...
00:22:45
...
00:22:47
...
00:22:49
...
00:22:51
...
00:22:53
...
00:22:55
...
00:22:57
...
00:22:59
...
00:23:01
...
00:23:03
...
00:23:05
...
00:23:07
...
00:23:09
...
00:23:11
...
00:23:13
...
00:23:15
...
00:23:17
...
00:23:19
...
00:23:21
...
00:23:23
...
00:23:25
...
00:23:27
...
00:23:29
...
00:23:31
...
00:23:33
...
00:23:35
...
00:23:37
...
00:23:39
...
00:23:41
...
00:23:43
...
00:23:45
...
00:23:47
...
00:23:49
...
00:23:51
...
00:23:53
...
00:23:55
...
00:23:57
...
00:23:59
...
00:24:01
...
00:24:03
...
00:24:05
...
00:24:07
...
00:24:09
...
00:24:11
...
00:24:13
...
00:24:16
...
00:24:18
...
00:24:20
...
00:24:21
...
00:24:24
...
00:24:25
...
00:24:26
...
00:24:27
...
00:24:29
...
00:24:31
...
00:24:33
...
00:24:34
...
00:24:35
...
00:24:37
...
00:24:38
...
00:24:39
...
00:24:40
...
00:24:41
...
00:24:42
...
00:24:43
...
00:24:44
...
00:24:46
...
00:24:48
...
00:24:49
...
00:24:52
...
00:24:53
...
00:24:56
...
00:24:57
...
00:24:58
...
00:24:59
...
00:25:00
...
00:25:02
...
00:25:03
...
00:25:04
...
00:25:06
...
00:25:08
...
00:25:10
...
00:25:11
...
00:25:13
...
00:25:15
...
00:25:18
...
00:25:21
...
00:25:24
...
00:25:27
...
00:25:28
...
00:25:32
...
00:25:35
...
00:25:37
...
00:25:38
...
00:25:39
...
00:25:42
...
00:25:45
...
00:25:48
...
00:25:51
...
00:25:54
...
00:25:57
...
00:26:00
...
00:26:03
...
00:26:06
...
00:26:09
...
00:26:12
...
00:26:15
...
00:26:18
...
00:26:21
...
00:26:24
...
00:26:26
...
00:26:29
...
00:26:32
...
00:26:35
...
00:26:38
...
00:26:41
...
00:26:44
...
00:26:47
...
00:26:50
...
00:26:53
...
00:26:56
...
00:26:59
...
00:27:02
...
00:27:05
...
00:27:08
...
00:27:11
...
00:27:14
...
00:27:17
...
00:27:20
...
00:27:23
...
00:27:26
...
00:27:29
...
00:27:32
...
00:27:35
...
00:27:38
...
00:27:41
...
00:27:44
...
00:27:47
...
00:27:50
...
00:27:53
...
00:27:56
...
00:27:59
...
00:28:02
...
00:28:05
...
00:28:08
...
00:28:11
...
00:28:14
...
00:28:17
...
00:28:20
...
00:28:23
...
00:28:26
...
00:28:32
...
00:28:37
...
00:28:40
...
00:28:43
...
00:28:45
...
00:28:48
...
00:28:51
...
00:28:54
...
00:28:59
...
00:29:04
...
00:29:09
...
00:29:14
...
00:29:19
...
00:29:24
...
00:29:29
...
00:29:34
...
00:29:39
...
00:29:44
...
00:29:49
...
00:29:54
...
00:29:59
...
00:30:04
...
00:30:09
...
00:30:14
...
00:30:19
...
00:30:24
...
00:30:29
...
00:30:34
...
00:30:39
...
00:30:44
...
00:30:49
...
00:30:54
...
00:30:59
...
00:31:04
...
00:31:09
...
00:31:14
...
00:31:19
...
00:31:24
...
00:31:29
...
00:31:34
...
00:31:39
...
00:31:44
...
00:31:49
...
00:31:54
...
00:31:59
...
00:32:04
...
00:32:09
...
00:32:14
...
00:32:19
...
00:32:24
...
00:32:29
...
00:32:34
...
00:32:39
...
00:32:44
...
00:32:49
...
00:32:54
...
00:32:59
...
00:33:04
...
00:33:09
...
00:33:14
...
00:33:19
...
00:33:24
...
00:33:29
...
00:33:34
...
00:33:39
...
00:33:44
...
00:33:49
...
00:33:54
...
00:33:59
...
00:34:04
...
00:34:09
...
00:34:14
...
00:34:19
...
00:34:24
...
00:34:29
...
00:34:34
...
00:34:39
...
00:34:44
...
00:34:49
...
00:34:54
...
00:34:59
...
00:35:04
...
00:35:09
...
00:35:14
...
00:35:19
...
00:35:24
...
00:35:29
...
00:35:34
...
00:35:39
...
00:35:44
...
00:35:49
...
00:35:54
...
00:35:59
...
00:36:04
...
00:36:09
...
00:36:14
...
00:36:19
...
00:36:24
...
00:36:29
...
00:36:34
...
00:36:39
...
00:36:44
...
00:36:49
...
00:36:54
...
00:36:59
...
00:37:04
...
00:37:09
...
00:37:14
...
00:37:19
...
00:37:24
...
00:37:29
...
00:37:34
...
00:37:39
...
00:37:44
...
00:37:49
...
00:37:54
...
00:37:59
...
00:38:04
...
00:38:09
...
00:38:14
...
00:38:19
...
00:38:24
...
00:38:29
...
00:38:34
...
00:38:39
...
00:38:44
...
00:38:49
...
00:38:54
...
00:38:59
...
00:39:04
...
00:39:09
...
00:39:14
...
00:39:19
...
00:39:24
...
00:39:29
...
00:39:34
...
00:39:39
...
00:39:44
...
00:39:49
...
00:39:54
...
00:39:59
...
00:40:04
...
00:40:09
...
00:40:14
...
00:40:19
...
00:40:24
...
00:40:29
...
00:40:34
...
00:40:39
...
00:40:44
...
00:40:49
...
00:40:54
...
00:40:59
...
00:41:04
...
00:41:09
...
00:41:14
...
00:41:19
...
00:41:24
...
00:41:29
...
00:41:34
...
00:41:39
...
00:41:44
...
00:41:49
...
00:41:54
...
00:41:59
...
00:42:04
...
00:42:09
...
00:42:14
...
00:42:19
...
00:42:24
...
00:42:29
...
00:42:34
...
00:42:39
...
00:42:44
...
00:42:49
...
00:42:54
...
00:42:59
...
00:43:04
...
00:43:09
...
00:43:14
...
00:43:19
...
00:43:24
...
00:43:29
...
00:43:34
...
00:43:39
...
00:43:44
...
00:43:49
...
00:43:54
...
00:43:59
...
00:44:04
...
00:44:09
...
00:44:14
...
00:44:19
...
00:44:24
...
00:44:29
...
00:44:34
...
00:44:39
...
00:44:44
...
00:44:49
...
00:44:54
...
00:44:59
...
00:45:04
...
00:45:09
...
00:45:14
...
00:45:19
...
00:45:24
...
00:45:29
...
00:45:34
...
00:45:39
...
00:45:44
...
00:45:49
...
00:45:54
...
00:45:59
...
00:46:04
...
00:46:09
...
00:46:14
...
00:46:19
...
00:46:24
...
00:46:29
...
00:46:34
...
00:46:39
...
00:46:44
...
00:46:49
...
00:46:54
...
00:46:59
...
00:47:04
...
00:47:09
...
00:47:14
...
00:47:19
...
00:47:24
...
00:47:29
...
00:47:34
...
00:47:39
...
00:47:44
...
00:47:49
...
00:47:54
...
00:47:59
...
00:48:04
...
00:48:09
...
00:48:14
...
00:48:19
...
00:48:24
...
00:48:29
...
00:48:34
...
00:48:39
...
00:48:44
...
00:48:49
...
00:48:54
...
00:48:59
...
00:49:04
...
00:49:09
...
00:49:14
...
00:49:19
...
00:49:24
...
00:49:29
...
00:49:34
...
00:49:39
...
00:49:44
...
00:49:49
...
00:49:54
...
00:49:59
...
00:50:04
...
00:50:09
...
00:50:14
...
00:50:19
...
00:50:24
...
00:50:29
...
00:50:34
...
00:50:39
...
00:50:44
...
00:50:49
...
00:50:54
...
00:50:59
...
00:51:04
...
00:51:09
...
00:51:14
...
00:51:19
...
00:51:24
...
00:51:29
...
00:51:34
...
00:51:39
...
00:51:44
...
00:51:49
...
00:51:54
...
00:51:59
...
00:52:04
...
00:52:09
...
00:52:14
...
00:52:19
...
00:52:24
...
00:52:29
...
00:52:34
...
00:52:39
...
00:52:44
...
00:52:49
...
00:52:54
...
00:52:59
...
00:53:04
...
00:53:09
...
00:53:14
...
00:53:19
...
00:53:24
...
00:53:29
...
00:53:34
...
00:53:39
...
00:53:44
...
00:53:49
...
00:53:54
...
00:53:59
...
00:54:04
...
00:54:09
...
00:54:14
...
00:54:19
...
00:54:24
...
00:54:29
...
00:54:34
...
00:54:39
...
00:54:44
...
00:54:49
...
00:54:54
...
00:54:59
...
00:55:04
...
00:55:09
...
00:55:14
...
00:55:19
...
00:55:24
...
00:55:29
...
00:55:34
...
00:55:39
...
00:55:44
...
00:55:49
...
00:55:54
...
00:55:59
...
00:56:04
...
00:56:09
...
00:56:14
...
00:56:19
...
00:56:24
...
00:56:29
...
00:56:34
...
00:56:39
...
00:56:44
...
00:56:49
...
00:56:54
...
00:56:59
...
00:57:04
...
00:57:09
...
00:57:14
...
00:57:19
...
00:57:24
...
00:57:29
...
00:57:34
...
00:57:39
...
00:57:44
...
00:57:49
...
00:57:54
...
00:57:59
...
00:58:04
...
00:58:09
...
00:58:14
...
00:58:19
...
00:58:24
...
00:58:29
...
00:58:34
...
00:58:39
...
00:58:44
...
00:58:49
...
00:58:54
...
00:58:59
...
00:59:04
...
00:59:09
...
00:59:14
...
00:59:19
...
00:59:24
...
00:59:29
...
00:59:34
...
00:59:39
...
00:59:44
...
00:59:49
...
00:59:54
...
00:59:59
...
01:00:04
...
01:00:09
...
01:00:14
...
01:00:19
...
01:00:24
...
01:00:29
...
01:00:34
...
01:00:39
...
01:00:44
...
01:00:49
...
01:00:54
...
01:00:59
...
01:01:04
...
01:01:09
...
01:01:14
...
01:01:19
...
01:01:24
...
01:01:29
...
01:01:34
...
01:01:39
...
01:01:44
...
01:01:49
...
01:01:54
...
01:01:59
...
01:02:04
...
01:02:09
...
01:02:14
...
01:02:19
...
01:02:24
...
01:02:29
...
01:02:34
...
01:02:39
...
01:02:44
...
01:02:49
...
01:02:54
...
01:02:59
...
01:03:04
...
01:03:09
...
01:03:14
...
01:03:19
...
01:03:24
...
01:03:29
...
01:03:34
...
01:03:39
...
01:03:44
...
01:03:49
...
01:03:54
...
01:03:59
...
01:04:04
...
01:04:09
...
01:04:14
...
01:04:19
...
01:04:24
...
01:04:29
...
01:04:34
...
01:04:39
...
01:04:44
...
01:04:49
...
01:04:54
...
01:04:59
...
01:05:04
...
01:05:09
...
01:05:14
...
01:05:19
...
01:05:24
...
01:05:29
...
01:05:34
...
01:05:39
...
01:05:44
...
01:05:49
...
01:05:54
...
01:05:59
...
01:06:04
...
01:06:09
...
01:06:14
...
01:06:19
...
01:06:24
...
01:06:29
...
01:06:34
...
01:06:39
...
01:06:44
...
01:06:49
...
01:06:54
...
01:06:59
...
01:07:04
...
01:07:09
...
01:07:14
...
01:07:19
...
01:07:24
...
01:07:29
...
01:07:34
...
01:07:39
...
01:07:44
...
01:07:49
...
01:07:54
...
01:07:59
...
01:08:04
...
01:08:09
...
01:08:14
...
01:08:19
...
01:08:24
...
01:08:29
...
01:08:34
...
01:08:39
...
01:08:44
...
01:08:49
...
01:08:54
...
01:08:59
...
01:09:04
...
01:09:09
...
01:09:14
...
01:09:19
...
01:09:24
...
01:09:29
...
01:09:34
...
01:09:39
...
01:09:44
...
01:09:49
...
01:09:54
...
01:09:59
...
01:10:04
...
01:10:09
...
01:10:14
...
01:10:19
...
01:10:24
...
01:10:29
...
01:10:34
...
01:10:39
...
01:10:44
...
01:10:49
...
01:10:54
...
01:10:59
...
01:11:04
...
01:11:09
...
01:11:14
...
01:11:19
...
01:11:24
...
01:11:29
...
01:11:34
...
01:11:39
...
01:11:44
...
01:11:49
...
01:11:54
...
01:11:59
...
01:12:04
...
01:12:09
...
01:12:14
...
01:12:19
...
01:12:24
...
01:12:29
...
01:12:34
...
01:12:39
...
01:12:44
...
01:12:49
...
01:12:54
...
01:12:59
...
01:13:04
...
01:13:09
...
01:13:14
...
01:13:19
...
01:13:24
...
01:13:29
...
01:13:34
...
01:13:39
...
01:13:44
...
01:13:49
...
01:13:54
...
01:13:59
...
01:14:04
...
01:14:09
...
01:14:14
...
01:14:19
...
01:14:24
...
01:14:29
...
01:14:34
...
01:14:39
...
01:14:44
...
01:14:49
...
01:14:54
...
01:14:59
...
01:15:04
...
01:15:09
...
01:15:14
...
01:15:19
...
01:15:24
...
01:15:29
...
01:15:34
...
01:15:39
...
01:15:44
...
01:15:49
...
01:15:54
...
01:15:59
...
01:16:04
...
01:16:09
...
01:16:14
...
01:16:19
...
01:16:24
...
01:16:29
...
01:16:34
...
01:16:39
...
01:16:44
...
01:16:49
...
01:16:54
...
01:16:59
...
01:17:04
...
01:17:09
...
01:17:14
...
01:17:19
...
01:17:24
...
01:17:29
...
01:17:34
...
01:17:39
...
01:17:44
...
01:17:49
...
01:17:54
...
01:17:59
...
01:18:04
...
01:18:09
...
01:18:14
...
01:18:19
...
01:18:24
...
01:18:29
...
01:18:34
...
01:18:39
...
01:18:44
...
01:18:49
...
01:18:54
...
01:18:59
...
01:19:04
...
01:19:09
...
01:19:14
...
01:19:19
...
01:19:24
...
01:19:29
...
01:19:34
...
01:19:39
...
01:19:44
...
01:19:49
...
01:19:54
...
01:19:59
...
01:20:04
...
01:20:09
...
01:20:14
...
01:20:19
...
01:20:24
...
01:20:29
...
01:20:34
...
01:20:39
...
01:20:44
...
01:20:49
...
01:20:54
...
01:20:59
...
01:21:04
...
01:21:09
...
01:21:14
...
01:21:19
...
01:21:24
...
01:21:29
...
01:21:34
...
01:21:39
...
01:21:44
...
01:21:49
...
01:21:54
...
01:21:59
...
01:22:04
...
01:22:09
...
01:22:14
...
01:22:19
...
01:22:24
...
01:22:29
...
01:22:34
...
01:22:39
...
01:22:44
...
01:22:49
...
01:22:54
...
01:22:59
...
01:23:04
...
01:23:09
...
01:23:14
...
01:23:19
...
01:23:24
...
01:23:29
...
01:23:34
...
01:23:39
...
01:23:44
...
01:23:49
...
01:23:54
...
01:23:59
...
01:24:04
...
01:24:09
...
01:24:14
...
01:24:19
...
01:24:24
...
01:24:29
...
01:24:34
...
01:24:39
...
01:24:44
...
01:24:49
...
01:24:54
...
01:24:59
...
01:25:04
...
01:25:09
...
01:25:14
...
01:25:19
...
01:25:24
...
01:25:29
...
01:25:34
...
01:25:39
...
01:25:44
...
01:25:49
...
01:25:54
...
01:25:59
...
01:26:04
...
01:26:09
...
01:26:14
...
01:26:19
...
01:26:24
...
01:26:29
...
01:26:34
...
01:26:39
...
01:26:44
...
01:26:49
...
01:26:54
...
01:26:59
...
01:27:04
...
01:27:09
...
01:27:14
...
01:27:19
...
01:27:24
...
01:27:29
...
01:27:34
...
01:27:39
...
01:27:44
...
01:27:49
...
01:27:54
...
01:27:59
...
01:28:04
...
01:28:09
...
01:28:14
...
01:28:19
...
01:28:24
...
01:28:29
...
01:28:34
...
01:28:39
...
01:28:44
...
01:28:49
...
01:28:54
...
01:28:59
...
01:29:04
...
01:29:09
...
01:29:14
...
01:29:19
...
01:29:24
...
01:29:29
...
01:29:34
...
01:29:39
...
01:29:44
...
01:29:49
...
01:29:54
...
01:29:59
...
01:30:04
...
01:30:09
...
01:30:14
...
01:30:19
...
01:30:24
...
01:30:29
...
01:30:34
...
01:30:39
...
01:30:44
...
01:30:49
...
01:30:54
...
01:30:59
...
01:31:04
- Valoración:
- Eres el primero. Inicia sesión para valorar el vídeo.
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- Idioma/s:
- Autor/es:
- Consejo Escolar de la Comunidad de Madrid y Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer
- Subido por:
- EducaMadrid
- Licencia:
- Reconocimiento - No comercial - Sin obra derivada
- Visualizaciones:
- 1113
- Fecha:
- 2 de julio de 2010 - 13:36
- Visibilidad:
- Público
- Enlace Relacionado:
- Consejo Escolar de la Comunidad de Madrid y Consejería de Educación de la Comunidad de Madrid
- Duración:
- 1h′ 31′ 20″
- Relación de aspecto:
- 4:3 Hasta 2009 fue el estándar utilizado en la televisión PAL; muchas pantallas de ordenador y televisores usan este estándar, erróneamente llamado cuadrado, cuando en la realidad es rectangular o wide.
- Resolución:
- 448x337 píxeles
- Tamaño:
- 556.67 MBytes