Saltar navegación

Activa JavaScript para disfrutar de los vídeos de la Mediateca.

Ponencia Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer

Ajuste de pantalla

El ajuste de pantalla se aprecia al ver el vídeo en pantalla completa. Elige la presentación que más te guste:

Subido el 2 de julio de 2010 por EducaMadrid

1113 visualizaciones

Ponencia del Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer: \"Tiempo y Escuela\" realizada en los \"Coloquios \'Pensar el Futuro\' 2010
Los ritmos escolares. Una aproximación científica a los tiempos de los alumnos\" el 15 de Abril de 2010.

Descargar la transcripción

Buenas tardes a todos, unha vez transcurridos esos 10 minutos de cortesía preceptivos 00:00:00
iniciamos esta nova edición dos coloquios do Consejo Escolar da Comunidad de Madrid 00:00:06
Pensar el Futuro 00:00:13
Benvenidos tamén sean non somente todos ustedes que están nesta sala de forma presencial 00:00:16
sino desde luego aqueles que nos siguen a través de internet 00:00:22
porque estos coloquios se están retransmitiendo por vía de la plataforma EducaMadrid 00:00:27
ao mundo mundial, es decir, a ese ámbito tan amplio que cubre a red 00:00:37
Os coloquios Pensar el Futuro 00:00:46
pretenden, como probablemente ustedes saben, hacer una reflexión prospectiva 00:00:49
sobre cuestiones que son de interés para a comunidade educativa 00:00:55
esa reflexión prospectiva va máis allá de lo meramente teórico 00:01:00
e pretende poner la mirada sobre cuestiones que son especialmente relevantes 00:01:05
o que pueden ser especialmente relevantes a la hora de mejorar la calidad de nuestro sistema educativo 00:01:13
e que pueden incidir indiscutiblemente en la educación del futuro 00:01:21
O Consejo Escolar ha manifestado en distintas ocasiones 00:01:28
unha certa preocupación por o tempo infantil 00:01:33
e por súa naturaleza 00:01:39
e por as relaxiones entre o tempo infantil e o tempo escolar 00:01:41
hay que dizer que, conforme aos avances de dúas disciplinas relativamente recientes 00:01:45
como son a cronobiología e a cronopsicología 00:01:53
o tempo infantil non é un tempo homogéneo 00:01:58
que transcurre a seu próprio ritmo 00:02:02
sino é un tempo dotado de unha estructura 00:02:05
de unha estructura que manifesta fluctuaciones de carácter cíclico 00:02:09
particularmente ao longo do dia 00:02:16
se corresponde con o que sabemos, conhecemos 00:02:19
como ritmos biológicos 00:02:23
e particularmente os ritmos circadianos 00:02:28
que son de periodicidade de aproximadamente 24 horas 00:02:31
circadian, aproximadamente un dia 00:02:35
e que inciden, desde luego, en aspectos de interés 00:02:37
en o ámbito escolar 00:02:43
Por contra, o tempo escolar é un tempo de carácter administrativo 00:02:46
que surge como consecuencia de unha serie de relaxiones de compromiso 00:02:51
basado en intereses e necesidades 00:02:56
e que concernen, desde luego, a administración 00:02:59
aos pais, aos profesores 00:03:04
e, no menor medida, aos filhos 00:03:07
Frente a este posible conflicto 00:03:11
é un pouco o que vamos plantear nesta sesión de hoxe, dos coloquios 00:03:16
frente a este posible conflicto 00:03:21
entre a perspectiva do tempo próprio do filho 00:03:24
e a perspectiva do tempo escolar 00:03:28
tempo, como digo, de carácter esencialmente administrativo 00:03:31
a nosa posición se basa en dois pilares esenciales 00:03:37
un pilar de carácter moral, no fondo 00:03:43
que consiste en otorgar a prioridade aos intereses do filho 00:03:48
e un segundo pilar de carácter epistemológico e metodológico 00:03:55
que radica en prestar unha especial atención ás evidencias científicas 00:04:00
Este vai ser tamén o enfoque dos presentes coloquios 00:04:10
A estrutura dos mesmos é simple 00:04:16
e está reflexada no programa 00:04:23
vai haver tres momentos, junto con esta presentación, vai haver tres momentos sucesivos 00:04:27
o primeiro é o da conferencia principal 00:04:32
que estará a cargo do profesor Dr. Don Santiago Staun Ferrer 00:04:38
al que depois tendrá o gozo de presentar 00:04:43
no segundo lugar vai haver unha mesa redonda de expertos 00:04:46
que vai ser moderada por o profesor Dr. Don Eduardo López López 00:04:51
e o terceiro momento vai ser o do debate 00:04:57
en o que vai haver intercambios de puntos de vista 00:05:01
perguntas entre os diferentes componentes da mesa 00:05:06
entre os componentes da mesa e o público 00:05:10
e entre os componentes da mesa e aqueles que nos siguen á través do internet 00:05:13
que tendrán oportunidade tamén de trasladarnos as súas perguntas á través da red 00:05:18
Dito isto, vou pasar a presentar as dois persoas que me acompanhan 00:05:23
á mi esquerda o profesor Don Eduardo López López 00:05:30
e á mi direita o profesor Don Santiago Staun Ferrer 00:05:34
O profesor López López é un académico puro 00:05:40
é doctor en pedagogía, catedrático de pedagogía diferencial 00:05:45
da Universitat Complutense de Madrid 00:05:51
e dispón de unha longa trayectoria 00:05:55
que se traduz en unha multiplicidade de intervencións 00:05:58
en foros diversos e en publicacións especializadas 00:06:03
sobre o ámbito estricto de la pedagogía diferencial 00:06:08
pero tamén en outros aspectos de pedagogía general 00:06:13
de métodos de diagnóstico e de investigación en educación 00:06:16
Á colaborado en distintas ocasiones con o Consejo Escolar como experto 00:06:23
e además de seu indiscutible background científico e intelectual 00:06:28
académico en definitiva 00:06:35
Su presencia aquí está justificada porque é unha persoa 00:06:37
que reúne o requisito ou o doble requisito 00:06:41
de unha visión amplia dos problemas da educación 00:06:46
con un respeito exquisito ao papel das evidencias empíricas 00:06:50
Recuerdan que ese era o segundo pilar? 00:06:57
Habíamos dito que había dois pilares 00:06:59
que soportaban a inspiración intelectual e a orientación deste coloquio 00:07:01
ou destes coloquios 00:07:06
unha que era moral, o interés superior do nen 00:07:08
outra que era de carácter epistemológico e metodológico 00:07:12
o respeito das evidencias empíricas 00:07:15
a inspiración das evidencias empíricas 00:07:17
E esa conjunción destes dois aspectos 00:07:19
é a que protagoniza moito singularmente o professor Eduardo López 00:07:24
A ele temos encomendado a tarea de coordinar 00:07:30
de presidir a mesa redonda 00:07:35
e coordinar as intervenciones entre os ponentes e con o público 00:07:37
O conferenciante principal é o don Santiago Staún Ferrer 00:07:41
que, digamos, en unha primerísima presentación 00:07:48
podríamos dizer, sin temor a equivocarnos 00:07:55
que é o principal experto no ámbito nacional 00:07:59
sobre o tema que nos ocupa 00:08:04
O professor Staún Ferrer é doctor en psicología 00:08:07
por a Université René-de-Carre, Paris V, de París 00:08:11
E trabajou de unha manera consistente 00:08:18
no ámbito da percepción do tempo 00:08:22
ou, talvez, é mellor dico, no conhecimento 00:08:25
da conducta da persoa 00:08:28
ante os cambios próprios e os do seu entorno ou hábitat 00:08:30
Publicou un número importante de trabalos, de investigación 00:08:34
en revistas especializadas estrangeiras 00:08:40
tanto en lengua inglesa como en lengua francesa 00:08:43
É coautor de libros sobre a materia 00:08:47
con títulos tales como 00:08:51
Percepción do tempo e da causalidade 00:08:53
A dimensión temporal en el anciano 00:08:55
A perspectiva temporal 00:08:57
O tempo instruccional 00:08:59
Psicología e educación 00:09:01
E foi professor invitado en distintas universidades estrangeiras 00:09:03
tanto en Hispana América como tamén en Europa 00:09:09
No ámbito da gestión 00:09:13
tamén dispón de unha longa experiencia 00:09:16
non somente como director do Departamento de Psicología 00:09:19
sino tamén como vice-decano da Facultad de Psicología da Universitat de Barcelona 00:09:21
e vice-rector tamén desa mesma universidade 00:09:25
Portanto, estamos ante unha persoa 00:09:29
verdadeiramente competente 00:09:33
do ponto de vista científico 00:09:37
para podernos introducirnos 00:09:39
nese mundo de relacións 00:09:43
entre o tempo infantil e o tempo escolar 00:09:45
O título da súa conferencia 00:09:49
vai ser 00:09:53
Tempo e escola 00:09:55
e a ele cedemos a palavra 00:09:57
junto con o nosso agradecimento 00:10:00
por a súa disponibilidade 00:10:02
estar con nosa esta tarde 00:10:04
Obrigado, Dr. Staún 00:10:06
A súa é a palavra 00:10:08
Obrigado, don Francisco 00:10:10
Obrigado enormemente por a invitación 00:10:12
Talvez foi temerario 00:10:15
cando acepté a proposta que me fizeron 00:10:17
un mes e meio, casi dois 00:10:20
se mal non me lembro 00:10:22
que me foi moita ilusión e gracia 00:10:24
poder venir por acá 00:10:26
gracia no sentido de alegria 00:10:28
non como acción de gracias tamén 00:10:30
non deixa de ser alegria a acción de gracias 00:10:33
además, despúis 00:10:36
vi que teña que dar un título 00:10:38
di o título que puse 00:10:40
Tempo e escola 00:10:42
e quizá 00:10:44
quero justificar un pouco este título 00:10:46
don Francisco 00:10:48
ya que usted foi tan amable de invitarme 00:10:49
e quizá 00:10:51
eu despúis viendo as cousas 00:10:52
e por onde iban 00:10:53
quizá hubiese acotado 00:10:54
mucho máis o terreno 00:10:55
a un aspecto concreto 00:10:56
Estaban aquelos días 00:10:58
cando me invitaron 00:10:59
estaba asistindo a unhas jornadas 00:11:00
sobre o tempo na escola 00:11:01
era a minha universidade 00:11:03
que as había organizado LICE 00:11:05
o Instituto de Ciencias da Educación 00:11:07
e nesas jornadas 00:11:09
falaban do tempo 00:11:11
es decir, de como organizar o tempo na escola 00:11:13
e falaban do tempo 00:11:15
para formar equipo 00:11:17
do tempo de relacionarse con a familia 00:11:19
do tempo 00:11:21
de falar sobre os aprendizajes 00:11:23
do tempo de 00:11:25
e eu cada vez que 00:11:27
ia avançando 00:11:29
o tempo 00:11:31
tamén nas conferencias 00:11:33
me ia sentindo cada vez máis inquieto 00:11:35
e pensaba que faltaba algo 00:11:37
que faltaba algo moi importante 00:11:39
que é precisamente 00:11:41
como se vive ese tempo 00:11:43
que se quer organizar e se dar desde fora 00:11:45
e que, por tanto, está aí 00:11:47
como un objeto 00:11:49
que nos vamos distribuindo 00:11:51
em lugar de dar a volta 00:11:53
como nos estamos 00:11:55
dominando e vivendo ese tempo 00:11:57
se falaba moito do 00:11:59
Kronos, pero se falaba moi pouco 00:12:01
do Kairós, desa vivência 00:12:03
que todos temos sobre o tempo 00:12:05
e que está enraizada moi fortemente 00:12:07
nos aspectos, como dizía don Francisco 00:12:09
nos aspectos 00:12:11
que forman parte do nosso organismo 00:12:13
biológicos e nos aspectos psicológicos 00:12:15
de procesos superiores 00:12:17
entón, ante ese hecho, pensé que era necessario 00:12:19
falar tamén un pouco e dizer 00:12:21
cuidado o tempo non é solamente esta organización 00:12:23
non é somente isto, senón tamén 00:12:25
hai outra dimensión 00:12:27
que é unha estructura que nós temos 00:12:29
que nós estamos aí metidos 00:12:31
e que esa estructura nos vai facilitar 00:12:33
coisas ou nos vai facer perder cosas 00:12:35
unha estructura que 00:12:37
incluso la estamos destrozando 00:12:39
e estamos creando unhas patologías 00:12:41
actuales como se chama el estrés 00:12:43
e unha estructura que 00:12:45
podría ser máis ligera 00:12:47
e máis afable e quizá 00:12:49
colaborar enormemente 00:12:51
ao benestar psicológico 00:12:53
e físico dos nosos filhos 00:12:55
e incluso dos professores e maestros 00:12:57
Ben, isto justifica 00:12:59
un pouco o tempo 00:13:01
pero tamén vou dizer que 00:13:03
estou en unha tentación e agora en unha dúda 00:13:05
enorme de darle 00:13:07
a volta casi a todo o que havia preparado 00:13:09
e encentrarme muchísimo 00:13:11
máis en un aspecto que nos outros 00:13:13
puesto que por o que he visto 00:13:15
e por o que hemos estado falando 00:13:17
interesa mucho máis todo o que é o aspecto de cronobiología 00:13:19
e cronosicología 00:13:21
a visión máis amplia 00:13:23
do tempo como tal 00:13:25
como vivencia nosa e como he estado aí 00:13:27
porque claro, aí, probablemente 00:13:29
o que é a percepción do tempo 00:13:31
como estimamos o tempo, como vivimos o tempo 00:13:33
probablemente está moi 00:13:35
apoiado 00:13:37
e fundamentado en o que serían 00:13:39
os aspectos máis biológicos 00:13:41
e máis psicológicos 00:13:43
entón, mantenendo un pouco este aspecto 00:13:45
eu dividiré agora 00:13:47
e a mi idea ao outro lado 00:13:49
dividiré a estrutura un pouco 00:13:51
primeiro, que se entende este 00:13:53
aspecto administrativo que falaba 00:13:55
don Francisco na escola 00:13:57
que é o que eu conozco 00:13:59
por companeros de pedagogía que saben 00:14:01
e que han feito a estrutura do tempo 00:14:03
que cosas hai aí 00:14:05
unha cosa que habríamos de estruturar e integrar 00:14:07
en lugar de fazer etapas 00:14:09
é o tempo de falar disto 00:14:11
o tempo de formar equipo, o tempo de relacionarnos 00:14:13
con o entorno 00:14:15
quizá é unha única dimensión 00:14:17
entón, falarei un pouco sobre isto 00:14:19
para situarme onde me coloquei 00:14:21
e depois, a partir de aí 00:14:23
farei unha primeira pincelada rápida 00:14:25
para demonstrar 00:14:27
que, na verdade, esta estrutura do tempo 00:14:29
que estamos vivendo, que non sempre somos 00:14:31
conscientes, mellor dito 00:14:33
moitas veces non somos conscientes 00:14:35
é algo que a naturaleza 00:14:37
inteira está aí metido 00:14:39
e que todas as nosas actividades 00:14:41
e todos os acontecimentos 00:14:43
non deixan de ser un ciclo 00:14:45
ou un ritmo 00:14:47
todo dependerá da unidade de medida deste ciclo 00:14:49
depois, pasarei 00:14:51
algunos elementos 00:14:53
rápidamente, ou me entretender un pouco máis 00:14:55
algunos elementos 00:14:57
de cronobiología, porque afectan enormemente 00:14:59
e inciden enormemente 00:15:01
nos aspectos que os psicólogos 00:15:03
nos aproximamos e trabajamos 00:15:05
desde a cronopsicologia 00:15:07
como pode ser o sonho 00:15:09
como é basicamente o que se entende 00:15:11
por vigília ou activación do nosso sistema nervioso 00:15:13
o que é a temperatura 00:15:15
como indicador de esa activación 00:15:17
do sistema nervioso 00:15:19
para terminar un pouco tamén os aspectos de ingesta 00:15:21
de comida, hoxe tan preocupados 00:15:23
como estamos porque 00:15:25
nosos filhos 00:15:27
ten sobrepeso e ten obesidade 00:15:29
e ten tal, probablemente 00:15:31
hai un elemento aí, non, probablemente 00:15:33
non, seguro, en palabras del profesor Albert 00:15:35
de Massachusetts 00:15:37
decía que realmente 00:15:39
eu deixo comer o que quieran, namás que me deixen 00:15:41
dizer a que horas van a comer 00:15:43
que produtos, porque realmente 00:15:45
o metabolismo vai a cambiar 00:15:47
e vai a facer outras cuestiónes 00:15:49
bem, entóns hablaríamos deste aspecto 00:15:51
temperatura, ingesta e 00:15:53
sonho, que seria o último e que é moi importante 00:15:55
já que hoxe actualmente 00:15:57
unha das queixas que os profesores 00:15:59
facen máis na escola é que os filhos non atenden 00:16:01
porque claro, pasan moitas horas ante a televisión 00:16:03
e quizá 00:16:05
ten razón, pero non por 00:16:07
a televisión en si, senón por o que 00:16:09
privan de sonho e o que eso significa 00:16:11
o sonho e a importancia que pode tener o sonho 00:16:13
para o filho e tamén para o adulto 00:16:15
tamén para nós 00:16:17
e terminaría entóns 00:16:19
con os aspectos máis psicológicos 00:16:21
como poden ser 00:16:23
o que chamamos de atención 00:16:25
ou unho dos aspectos que chamamos de atención 00:16:27
o que seria a memoria 00:16:29
ambos como base para o nosso aprendizaje 00:16:31
e depois o que chamamos 00:16:33
aspectos máis superiores 00:16:35
que seria o pensamento, o lenguaje 00:16:37
e o que é o razonamiento 00:16:39
que sempre quedan en un aspecto 00:16:41
de los procesos psíquicos superiores 00:16:43
se me permiten, entóns, bueno 00:16:45
sacarmos un par de conclusiones dicendo 00:16:47
en a escola isto é posible levarlo a término 00:16:49
podemos integrar 00:16:51
todas estas dimensiones 00:16:53
de maneira que optimicemos 00:16:55
o poder de desarrollarse ao máximo 00:16:57
as capacidades do filho 00:16:59
como jogamos entóns os profesores 00:17:01
aí e que papel habríamos 00:17:03
de jogar tamén porque tamén nós 00:17:05
temos nosos propios ritmos 00:17:07
entóns, se me permiten, iré para allá 00:17:09
que así 00:17:13
presentare algunas 00:17:15
transparencias que he ido haciendo 00:17:17
... 00:17:19
... 00:17:35
... 00:17:37
... 00:17:39
... 00:17:41
... 00:17:43
... 00:17:45
... 00:17:47
... 00:17:49
... 00:17:51
... 00:17:53
... 00:17:55
... 00:17:57
... 00:17:59
... 00:18:01
... 00:18:03
... 00:18:05
... 00:18:07
... 00:18:09
Bueno 00:18:11
... 00:18:13
... 00:18:15
... 00:18:17
... 00:18:19
bueno 00:18:21
... 00:18:23
... 00:18:25
... 00:18:27
... 00:18:29
... 00:18:31
... 00:18:33
... 00:18:35
... 00:18:37
... 00:18:39
... 00:18:41
... 00:18:43
... 00:18:45
... 00:18:47
... 00:18:49
... 00:18:51
... 00:18:53
... 00:18:55
... 00:18:57
... 00:18:59
... 00:19:01
... 00:19:03
... 00:19:05
... 00:19:07
... 00:19:09
... 00:19:11
... 00:19:13
... 00:19:15
... 00:19:17
... 00:19:19
... 00:19:21
... 00:19:23
... 00:19:25
... 00:19:27
... 00:19:29
... 00:19:31
... 00:19:33
... 00:19:35
... 00:19:37
... 00:19:39
... 00:19:41
... 00:19:43
... 00:19:45
... 00:19:47
... 00:19:49
... 00:19:51
... 00:19:53
... 00:19:55
... 00:19:57
... 00:19:59
... 00:20:01
... 00:20:03
... 00:20:05
... 00:20:07
... 00:20:09
... 00:20:11
... 00:20:13
... 00:20:15
... 00:20:17
... 00:20:19
... 00:20:21
... 00:20:23
... 00:20:25
... 00:20:27
... 00:20:29
... 00:20:31
... 00:20:33
... 00:20:35
... 00:20:37
... 00:20:39
... 00:20:41
... 00:20:43
... 00:20:45
... 00:20:47
... 00:20:49
... 00:20:51
... 00:20:53
... 00:20:55
... 00:20:57
... 00:20:59
... 00:21:01
... 00:21:03
... 00:21:05
... 00:21:07
... 00:21:09
... 00:21:11
... 00:21:13
... 00:21:15
... 00:21:17
... 00:21:19
... 00:21:21
... 00:21:23
... 00:21:25
... 00:21:27
... 00:21:29
... 00:21:31
... 00:21:33
... 00:21:35
... 00:21:37
... 00:21:39
... 00:21:41
... 00:21:43
... 00:21:45
... 00:21:47
... 00:21:49
... 00:21:51
... 00:21:53
... 00:21:55
... 00:21:57
... 00:21:59
... 00:22:01
... 00:22:03
... 00:22:05
... 00:22:07
... 00:22:09
... 00:22:11
... 00:22:13
... 00:22:15
... 00:22:17
... 00:22:19
... 00:22:21
... 00:22:23
... 00:22:25
... 00:22:27
... 00:22:29
... 00:22:31
... 00:22:33
... 00:22:35
... 00:22:37
... 00:22:43
... 00:22:45
... 00:22:47
... 00:22:49
... 00:22:51
... 00:22:53
... 00:22:55
... 00:22:57
... 00:22:59
... 00:23:01
... 00:23:03
... 00:23:05
... 00:23:07
... 00:23:09
... 00:23:11
... 00:23:13
... 00:23:15
... 00:23:17
... 00:23:19
... 00:23:21
... 00:23:23
... 00:23:25
... 00:23:27
... 00:23:29
... 00:23:31
... 00:23:33
... 00:23:35
... 00:23:37
... 00:23:39
... 00:23:41
... 00:23:43
... 00:23:45
... 00:23:47
... 00:23:49
... 00:23:51
... 00:23:53
... 00:23:55
... 00:23:57
... 00:23:59
... 00:24:01
... 00:24:03
... 00:24:05
... 00:24:07
... 00:24:09
... 00:24:11
... 00:24:13
... 00:24:16
... 00:24:18
... 00:24:20
... 00:24:21
... 00:24:24
... 00:24:25
... 00:24:26
... 00:24:27
... 00:24:29
... 00:24:31
... 00:24:33
... 00:24:34
... 00:24:35
... 00:24:37
... 00:24:38
... 00:24:39
... 00:24:40
... 00:24:41
... 00:24:42
... 00:24:43
... 00:24:44
... 00:24:46
... 00:24:48
... 00:24:49
... 00:24:52
... 00:24:53
... 00:24:56
... 00:24:57
... 00:24:58
... 00:24:59
... 00:25:00
... 00:25:02
... 00:25:03
... 00:25:04
... 00:25:06
... 00:25:08
... 00:25:10
... 00:25:11
... 00:25:13
... 00:25:15
... 00:25:18
... 00:25:21
... 00:25:24
... 00:25:27
... 00:25:28
... 00:25:32
... 00:25:35
... 00:25:37
... 00:25:38
... 00:25:39
... 00:25:42
... 00:25:45
... 00:25:48
... 00:25:51
... 00:25:54
... 00:25:57
... 00:26:00
... 00:26:03
... 00:26:06
... 00:26:09
... 00:26:12
... 00:26:15
... 00:26:18
... 00:26:21
... 00:26:24
... 00:26:26
... 00:26:29
... 00:26:32
... 00:26:35
... 00:26:38
... 00:26:41
... 00:26:44
... 00:26:47
... 00:26:50
... 00:26:53
... 00:26:56
... 00:26:59
... 00:27:02
... 00:27:05
... 00:27:08
... 00:27:11
... 00:27:14
... 00:27:17
... 00:27:20
... 00:27:23
... 00:27:26
... 00:27:29
... 00:27:32
... 00:27:35
... 00:27:38
... 00:27:41
... 00:27:44
... 00:27:47
... 00:27:50
... 00:27:53
... 00:27:56
... 00:27:59
... 00:28:02
... 00:28:05
... 00:28:08
... 00:28:11
... 00:28:14
... 00:28:17
... 00:28:20
... 00:28:23
... 00:28:26
... 00:28:32
... 00:28:37
... 00:28:40
... 00:28:43
... 00:28:45
... 00:28:48
... 00:28:51
... 00:28:54
... 00:28:59
... 00:29:04
... 00:29:09
... 00:29:14
... 00:29:19
... 00:29:24
... 00:29:29
... 00:29:34
... 00:29:39
... 00:29:44
... 00:29:49
... 00:29:54
... 00:29:59
... 00:30:04
... 00:30:09
... 00:30:14
... 00:30:19
... 00:30:24
... 00:30:29
... 00:30:34
... 00:30:39
... 00:30:44
... 00:30:49
... 00:30:54
... 00:30:59
... 00:31:04
... 00:31:09
... 00:31:14
... 00:31:19
... 00:31:24
... 00:31:29
... 00:31:34
... 00:31:39
... 00:31:44
... 00:31:49
... 00:31:54
... 00:31:59
... 00:32:04
... 00:32:09
... 00:32:14
... 00:32:19
... 00:32:24
... 00:32:29
... 00:32:34
... 00:32:39
... 00:32:44
... 00:32:49
... 00:32:54
... 00:32:59
... 00:33:04
... 00:33:09
... 00:33:14
... 00:33:19
... 00:33:24
... 00:33:29
... 00:33:34
... 00:33:39
... 00:33:44
... 00:33:49
... 00:33:54
... 00:33:59
... 00:34:04
... 00:34:09
... 00:34:14
... 00:34:19
... 00:34:24
... 00:34:29
... 00:34:34
... 00:34:39
... 00:34:44
... 00:34:49
... 00:34:54
... 00:34:59
... 00:35:04
... 00:35:09
... 00:35:14
... 00:35:19
... 00:35:24
... 00:35:29
... 00:35:34
... 00:35:39
... 00:35:44
... 00:35:49
... 00:35:54
... 00:35:59
... 00:36:04
... 00:36:09
... 00:36:14
... 00:36:19
... 00:36:24
... 00:36:29
... 00:36:34
... 00:36:39
... 00:36:44
... 00:36:49
... 00:36:54
... 00:36:59
... 00:37:04
... 00:37:09
... 00:37:14
... 00:37:19
... 00:37:24
... 00:37:29
... 00:37:34
... 00:37:39
... 00:37:44
... 00:37:49
... 00:37:54
... 00:37:59
... 00:38:04
... 00:38:09
... 00:38:14
... 00:38:19
... 00:38:24
... 00:38:29
... 00:38:34
... 00:38:39
... 00:38:44
... 00:38:49
... 00:38:54
... 00:38:59
... 00:39:04
... 00:39:09
... 00:39:14
... 00:39:19
... 00:39:24
... 00:39:29
... 00:39:34
... 00:39:39
... 00:39:44
... 00:39:49
... 00:39:54
... 00:39:59
... 00:40:04
... 00:40:09
... 00:40:14
... 00:40:19
... 00:40:24
... 00:40:29
... 00:40:34
... 00:40:39
... 00:40:44
... 00:40:49
... 00:40:54
... 00:40:59
... 00:41:04
... 00:41:09
... 00:41:14
... 00:41:19
... 00:41:24
... 00:41:29
... 00:41:34
... 00:41:39
... 00:41:44
... 00:41:49
... 00:41:54
... 00:41:59
... 00:42:04
... 00:42:09
... 00:42:14
... 00:42:19
... 00:42:24
... 00:42:29
... 00:42:34
... 00:42:39
... 00:42:44
... 00:42:49
... 00:42:54
... 00:42:59
... 00:43:04
... 00:43:09
... 00:43:14
... 00:43:19
... 00:43:24
... 00:43:29
... 00:43:34
... 00:43:39
... 00:43:44
... 00:43:49
... 00:43:54
... 00:43:59
... 00:44:04
... 00:44:09
... 00:44:14
... 00:44:19
... 00:44:24
... 00:44:29
... 00:44:34
... 00:44:39
... 00:44:44
... 00:44:49
... 00:44:54
... 00:44:59
... 00:45:04
... 00:45:09
... 00:45:14
... 00:45:19
... 00:45:24
... 00:45:29
... 00:45:34
... 00:45:39
... 00:45:44
... 00:45:49
... 00:45:54
... 00:45:59
... 00:46:04
... 00:46:09
... 00:46:14
... 00:46:19
... 00:46:24
... 00:46:29
... 00:46:34
... 00:46:39
... 00:46:44
... 00:46:49
... 00:46:54
... 00:46:59
... 00:47:04
... 00:47:09
... 00:47:14
... 00:47:19
... 00:47:24
... 00:47:29
... 00:47:34
... 00:47:39
... 00:47:44
... 00:47:49
... 00:47:54
... 00:47:59
... 00:48:04
... 00:48:09
... 00:48:14
... 00:48:19
... 00:48:24
... 00:48:29
... 00:48:34
... 00:48:39
... 00:48:44
... 00:48:49
... 00:48:54
... 00:48:59
... 00:49:04
... 00:49:09
... 00:49:14
... 00:49:19
... 00:49:24
... 00:49:29
... 00:49:34
... 00:49:39
... 00:49:44
... 00:49:49
... 00:49:54
... 00:49:59
... 00:50:04
... 00:50:09
... 00:50:14
... 00:50:19
... 00:50:24
... 00:50:29
... 00:50:34
... 00:50:39
... 00:50:44
... 00:50:49
... 00:50:54
... 00:50:59
... 00:51:04
... 00:51:09
... 00:51:14
... 00:51:19
... 00:51:24
... 00:51:29
... 00:51:34
... 00:51:39
... 00:51:44
... 00:51:49
... 00:51:54
... 00:51:59
... 00:52:04
... 00:52:09
... 00:52:14
... 00:52:19
... 00:52:24
... 00:52:29
... 00:52:34
... 00:52:39
... 00:52:44
... 00:52:49
... 00:52:54
... 00:52:59
... 00:53:04
... 00:53:09
... 00:53:14
... 00:53:19
... 00:53:24
... 00:53:29
... 00:53:34
... 00:53:39
... 00:53:44
... 00:53:49
... 00:53:54
... 00:53:59
... 00:54:04
... 00:54:09
... 00:54:14
... 00:54:19
... 00:54:24
... 00:54:29
... 00:54:34
... 00:54:39
... 00:54:44
... 00:54:49
... 00:54:54
... 00:54:59
... 00:55:04
... 00:55:09
... 00:55:14
... 00:55:19
... 00:55:24
... 00:55:29
... 00:55:34
... 00:55:39
... 00:55:44
... 00:55:49
... 00:55:54
... 00:55:59
... 00:56:04
... 00:56:09
... 00:56:14
... 00:56:19
... 00:56:24
... 00:56:29
... 00:56:34
... 00:56:39
... 00:56:44
... 00:56:49
... 00:56:54
... 00:56:59
... 00:57:04
... 00:57:09
... 00:57:14
... 00:57:19
... 00:57:24
... 00:57:29
... 00:57:34
... 00:57:39
... 00:57:44
... 00:57:49
... 00:57:54
... 00:57:59
... 00:58:04
... 00:58:09
... 00:58:14
... 00:58:19
... 00:58:24
... 00:58:29
... 00:58:34
... 00:58:39
... 00:58:44
... 00:58:49
... 00:58:54
... 00:58:59
... 00:59:04
... 00:59:09
... 00:59:14
... 00:59:19
... 00:59:24
... 00:59:29
... 00:59:34
... 00:59:39
... 00:59:44
... 00:59:49
... 00:59:54
... 00:59:59
... 01:00:04
... 01:00:09
... 01:00:14
... 01:00:19
... 01:00:24
... 01:00:29
... 01:00:34
... 01:00:39
... 01:00:44
... 01:00:49
... 01:00:54
... 01:00:59
... 01:01:04
... 01:01:09
... 01:01:14
... 01:01:19
... 01:01:24
... 01:01:29
... 01:01:34
... 01:01:39
... 01:01:44
... 01:01:49
... 01:01:54
... 01:01:59
... 01:02:04
... 01:02:09
... 01:02:14
... 01:02:19
... 01:02:24
... 01:02:29
... 01:02:34
... 01:02:39
... 01:02:44
... 01:02:49
... 01:02:54
... 01:02:59
... 01:03:04
... 01:03:09
... 01:03:14
... 01:03:19
... 01:03:24
... 01:03:29
... 01:03:34
... 01:03:39
... 01:03:44
... 01:03:49
... 01:03:54
... 01:03:59
... 01:04:04
... 01:04:09
... 01:04:14
... 01:04:19
... 01:04:24
... 01:04:29
... 01:04:34
... 01:04:39
... 01:04:44
... 01:04:49
... 01:04:54
... 01:04:59
... 01:05:04
... 01:05:09
... 01:05:14
... 01:05:19
... 01:05:24
... 01:05:29
... 01:05:34
... 01:05:39
... 01:05:44
... 01:05:49
... 01:05:54
... 01:05:59
... 01:06:04
... 01:06:09
... 01:06:14
... 01:06:19
... 01:06:24
... 01:06:29
... 01:06:34
... 01:06:39
... 01:06:44
... 01:06:49
... 01:06:54
... 01:06:59
... 01:07:04
... 01:07:09
... 01:07:14
... 01:07:19
... 01:07:24
... 01:07:29
... 01:07:34
... 01:07:39
... 01:07:44
... 01:07:49
... 01:07:54
... 01:07:59
... 01:08:04
... 01:08:09
... 01:08:14
... 01:08:19
... 01:08:24
... 01:08:29
... 01:08:34
... 01:08:39
... 01:08:44
... 01:08:49
... 01:08:54
... 01:08:59
... 01:09:04
... 01:09:09
... 01:09:14
... 01:09:19
... 01:09:24
... 01:09:29
... 01:09:34
... 01:09:39
... 01:09:44
... 01:09:49
... 01:09:54
... 01:09:59
... 01:10:04
... 01:10:09
... 01:10:14
... 01:10:19
... 01:10:24
... 01:10:29
... 01:10:34
... 01:10:39
... 01:10:44
... 01:10:49
... 01:10:54
... 01:10:59
... 01:11:04
... 01:11:09
... 01:11:14
... 01:11:19
... 01:11:24
... 01:11:29
... 01:11:34
... 01:11:39
... 01:11:44
... 01:11:49
... 01:11:54
... 01:11:59
... 01:12:04
... 01:12:09
... 01:12:14
... 01:12:19
... 01:12:24
... 01:12:29
... 01:12:34
... 01:12:39
... 01:12:44
... 01:12:49
... 01:12:54
... 01:12:59
... 01:13:04
... 01:13:09
... 01:13:14
... 01:13:19
... 01:13:24
... 01:13:29
... 01:13:34
... 01:13:39
... 01:13:44
... 01:13:49
... 01:13:54
... 01:13:59
... 01:14:04
... 01:14:09
... 01:14:14
... 01:14:19
... 01:14:24
... 01:14:29
... 01:14:34
... 01:14:39
... 01:14:44
... 01:14:49
... 01:14:54
... 01:14:59
... 01:15:04
... 01:15:09
... 01:15:14
... 01:15:19
... 01:15:24
... 01:15:29
... 01:15:34
... 01:15:39
... 01:15:44
... 01:15:49
... 01:15:54
... 01:15:59
... 01:16:04
... 01:16:09
... 01:16:14
... 01:16:19
... 01:16:24
... 01:16:29
... 01:16:34
... 01:16:39
... 01:16:44
... 01:16:49
... 01:16:54
... 01:16:59
... 01:17:04
... 01:17:09
... 01:17:14
... 01:17:19
... 01:17:24
... 01:17:29
... 01:17:34
... 01:17:39
... 01:17:44
... 01:17:49
... 01:17:54
... 01:17:59
... 01:18:04
... 01:18:09
... 01:18:14
... 01:18:19
... 01:18:24
... 01:18:29
... 01:18:34
... 01:18:39
... 01:18:44
... 01:18:49
... 01:18:54
... 01:18:59
... 01:19:04
... 01:19:09
... 01:19:14
... 01:19:19
... 01:19:24
... 01:19:29
... 01:19:34
... 01:19:39
... 01:19:44
... 01:19:49
... 01:19:54
... 01:19:59
... 01:20:04
... 01:20:09
... 01:20:14
... 01:20:19
... 01:20:24
... 01:20:29
... 01:20:34
... 01:20:39
... 01:20:44
... 01:20:49
... 01:20:54
... 01:20:59
... 01:21:04
... 01:21:09
... 01:21:14
... 01:21:19
... 01:21:24
... 01:21:29
... 01:21:34
... 01:21:39
... 01:21:44
... 01:21:49
... 01:21:54
... 01:21:59
... 01:22:04
... 01:22:09
... 01:22:14
... 01:22:19
... 01:22:24
... 01:22:29
... 01:22:34
... 01:22:39
... 01:22:44
... 01:22:49
... 01:22:54
... 01:22:59
... 01:23:04
... 01:23:09
... 01:23:14
... 01:23:19
... 01:23:24
... 01:23:29
... 01:23:34
... 01:23:39
... 01:23:44
... 01:23:49
... 01:23:54
... 01:23:59
... 01:24:04
... 01:24:09
... 01:24:14
... 01:24:19
... 01:24:24
... 01:24:29
... 01:24:34
... 01:24:39
... 01:24:44
... 01:24:49
... 01:24:54
... 01:24:59
... 01:25:04
... 01:25:09
... 01:25:14
... 01:25:19
... 01:25:24
... 01:25:29
... 01:25:34
... 01:25:39
... 01:25:44
... 01:25:49
... 01:25:54
... 01:25:59
... 01:26:04
... 01:26:09
... 01:26:14
... 01:26:19
... 01:26:24
... 01:26:29
... 01:26:34
... 01:26:39
... 01:26:44
... 01:26:49
... 01:26:54
... 01:26:59
... 01:27:04
... 01:27:09
... 01:27:14
... 01:27:19
... 01:27:24
... 01:27:29
... 01:27:34
... 01:27:39
... 01:27:44
... 01:27:49
... 01:27:54
... 01:27:59
... 01:28:04
... 01:28:09
... 01:28:14
... 01:28:19
... 01:28:24
... 01:28:29
... 01:28:34
... 01:28:39
... 01:28:44
... 01:28:49
... 01:28:54
... 01:28:59
... 01:29:04
... 01:29:09
... 01:29:14
... 01:29:19
... 01:29:24
... 01:29:29
... 01:29:34
... 01:29:39
... 01:29:44
... 01:29:49
... 01:29:54
... 01:29:59
... 01:30:04
... 01:30:09
... 01:30:14
... 01:30:19
... 01:30:24
... 01:30:29
... 01:30:34
... 01:30:39
... 01:30:44
... 01:30:49
... 01:30:54
... 01:30:59
... 01:31:04
Valoración:
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Eres el primero. Inicia sesión para valorar el vídeo.
Idioma/s:
es
Autor/es:
Consejo Escolar de la Comunidad de Madrid y Prof. Dr. D. Santiago Estáun Ferrer
Subido por:
EducaMadrid
Licencia:
Reconocimiento - No comercial - Sin obra derivada
Visualizaciones:
1113
Fecha:
2 de julio de 2010 - 13:36
Visibilidad:
Público
Enlace Relacionado:
Consejo Escolar de la Comunidad de Madrid y Consejería de Educación de la Comunidad de Madrid
Duración:
1h′ 31′ 20″
Relación de aspecto:
4:3 Hasta 2009 fue el estándar utilizado en la televisión PAL; muchas pantallas de ordenador y televisores usan este estándar, erróneamente llamado cuadrado, cuando en la realidad es rectangular o wide.
Resolución:
448x337 píxeles
Tamaño:
556.67 MBytes

Del mismo autor…

Ver más del mismo autor


EducaMadrid, Plataforma Educativa de la Comunidad de Madrid

Plataforma Educativa EducaMadrid