Saltar navegación

Activa JavaScript para disfrutar de los vídeos de la Mediateca.

Prevención del suicidio en los centros educativos: D. José Antonio Luengo Latorre

Ajuste de pantalla

El ajuste de pantalla se aprecia al ver el vídeo en pantalla completa. Elige la presentación que más te guste:

Subido el 29 de abril de 2021 por Consejo Escolar D.

2578 visualizaciones

Intervención de D. José Antonio Luengo Latorre en la Jornada "Prevención del suicidio en centros educativos" celebrada el 28 de abril de 2021

Descargar la transcripción

Buenas tardes a todas, a todos. 00:00:00
Gracias por dar esta emotiva acogida a unha jornada que, 00:00:05
conceptual e emocionalmente, é especialmente mágica. 00:00:13
Porque hoxe vamos a falar de un fenómeno del que se fala moi pouco. 00:00:19
E, cando se fala, en moitas ocasiones se fala tarde e máis. 00:00:25
Os medios de comunicación non ajudan demasiado a trasladar adecuadamente noticias 00:00:31
que tengan que ver con este fenómeno tan lacerante, 00:00:37
un fenómeno que, como bien indica a OMS, é un auténtico problema de saúde pública. 00:00:41
Gracias á presidenta do Consello Escolar da Comunidade de Madrid, 00:00:50
Pilar, amiga, e eu diría que algo máis, 00:00:56
porque sempre temos esa oportunidade de contrastar ideas, 00:01:02
e ela as escucha con un carinho e con un afecto que, 00:01:07
verdadeiramente, a unha le emociona. 00:01:10
Eu contribuí humildemente a proponer esta jornada, estes contenidos, 00:01:14
e devo dizer que, desde o primeiro momento, no Consello Escolar, 00:01:23
e falo tamén por seus conselleros, seu secretario, 00:01:27
rapidamente entendieron que era un tema complexo, 00:01:32
pero era un tema que había que abordar. 00:01:36
A unidad que ha sido citada depende da Subdirección General de Educación Especial. 00:01:40
Aquí temos ao nosso responsable, ao Subdirector General, Luís Abad. 00:01:45
Moitísimas gracias, Luís, por acompanñarnos. 00:01:50
Nós não faríamos nada sem o seu apoio permanente, estable, 00:01:53
sem a sua mirada carinhosa, sem a autonomía que nos dá, 00:02:00
un día sí e outro tamén, para fazer as cousas con sentido, con criterio. 00:02:06
Por tanto, nestas palabras de agradecimiento inicial, 00:02:11
sobre todo, quero poner o peso nas outras persoas, 00:02:16
das quais he falado agora, e tamén dos profesores e das profesoras, 00:02:20
dos equipos directivos, desta gente tan denostada ordinariamente, 00:02:26
y que tan excelente papel llevan desempeñando, 00:02:32
desde ese fatal y fatídico día del 14 de marzo ao día de hoy. 00:02:37
O trabajo denodado nos centros educativos, con as portas abiertas. 00:02:43
España ha sido uno dos poucos países que ha sido valiente 00:02:48
para seguir manteniendo os centros educativos abiertos. 00:02:51
España hubiera colapsado como sistema 00:02:54
si isto hubiera sido posible. 00:02:59
E isto ha sido posible gracias ao trabajo insistente, consistente, 00:03:02
ao trabajo emocionalmente responsable do noso profesorado. 00:03:08
E tamén dos alumnos e das alumnas. 00:03:13
Nós, vou terminar esta pequena introducción, 00:03:16
nós que temos a oportunidade de ir a moitos centros 00:03:19
a intentar ajudar en distintas situaciones complexas, 00:03:21
pasamos por as aulas, vemos aos chicos e as chicas 00:03:24
con as suas mascarillas, aos profesores, 00:03:27
han pasado frío, han vivido isto como o han podido vivir, 00:03:30
pero aí están, han vivido a presencialidade 00:03:34
e han vivido unha experiencia absolutamente inefable. 00:03:37
É difícil describir, eu creo, 00:03:41
o logro que durante todos estes meses han conseguido. 00:03:44
E efectivamente, non sabemos se ha sido a pandemia 00:03:48
este voraz, virus, el que ha hecho aflorar 00:03:51
un conjunto de situaciones dramáticas 00:03:58
ligadas a esos momentos en los que un niño, unha niña, un adolescente 00:04:03
pensa que é mellor quitarse de en medio, 00:04:09
pensa que é mellor morirse. 00:04:13
A uno le temblan as pernas 00:04:16
cando dice isto, cando expresa isto. 00:04:18
E isto é o que moitas veces os profesores, as profesoras, 00:04:21
os tutores e tutoras, tamén, por suposto, papás e mamás, 00:04:24
escuchan por primeira vez un día, 00:04:29
ou se lo encuentran porque les explota en la cara. 00:04:31
Cando entran á unha habitación 00:04:34
e ven a súa filha ou a súa filha desmayada 00:04:37
porque ha habido unha ingesta, por exemplo, medicamentosa. 00:04:41
Nuestro trabajo, o trabajo que intentamos facer con humildade, 00:04:45
desde a horizontalidade, 00:04:49
sem imponer, sempre orientando con o máximo cariño, 00:04:51
intenta empoderar o centro educativo 00:04:55
para que se dé cuenta de que tiene moito que facer 00:04:57
na prevención, na detección e na intervención. 00:05:00
E, por suposto, na derivación aos servicios externos especializados 00:05:05
onde van a realizar os procesos, 00:05:10
van a vivir os procesos psicoterapéuticos que son adecuados. 00:05:13
Moitas veces, Raquel, Rebeca, Andrés e yo mesmo, 00:05:18
cando acudimos aos centros, 00:05:24
a veces dicimos cousas tan simples, ou parecen tan simples, 00:05:26
cando nos perguntan os profesores 00:05:32
e que podemos facer. 00:05:34
E les dicimos que temos que cambiar a mirada, 00:05:35
tenemos que mirarles máis aos ojos, 00:05:38
tenemos que estar máis cerca dos seus corazones, 00:05:40
porque sabemos o que é a tristeza, 00:05:43
porque sabemos o que é o dolor, 00:05:45
porque sabemos o que é pasarlo mal, 00:05:47
e o vemos a veces. 00:05:49
Tenemos que facer frente a unha mirada emocional 00:05:50
que ha chegado para quedarse, 00:05:54
porque este fenómeno está e permanecerá. 00:05:57
De nós depende que seamos capaces de prevenir, 00:06:02
de sensibilizar, de detectar 00:06:04
e de armar as propostas, as respostas de intervención 00:06:07
que sean máis adecuadas. 00:06:10
Algunhas veces, cando falamos deste fenómeno, 00:06:17
comportamiento suicida, 00:06:20
nos enfrentamos ás imágenes que son especialmente dolorosas, 00:06:23
que nos generan inquietud, desasosiego, dolor, 00:06:27
sufrimiento, miedo. 00:06:32
Pero son imágenes que moitos profesores e profesoras, 00:06:34
vou focalizar todo o meu mensaje, 00:06:39
o que vou intentar expensar no contexto educativo, 00:06:46
moitos profesores e profesoras se encontran 00:06:50
con estes fenómenos, 00:06:52
con estas imágenes en sua cabeza, 00:06:54
cando un día por a manhã, 00:06:57
alguén les chama e les dice, 00:06:58
hoi, meu fillo non vai ir á escola. 00:06:59
E que ha pasado? 00:07:02
No mellor dos casos, está hospitalizado. 00:07:03
Estas son imágenes reales, 00:07:07
que nos ponen en situación de cosas que ocorren, 00:07:10
e o peor, 00:07:14
que ocorren e que se pensan moito, 00:07:17
en moitas ocasiones, 00:07:20
en moitas circunstancias, 00:07:22
ligadas ás factores de riesgo 00:07:24
que a veces non detectamos suficientemente. 00:07:26
O fenómeno do acoso do suicidio 00:07:29
é un fenómeno ben conocido, 00:07:32
que se desarrolla en todo o mundo. 00:07:35
Falamos en torno a 3.600 00:07:39
mortes por suicidio en España cada ano, 00:07:44
máis ou menos, 00:07:50
o doble das persoas que moren por accidentes de tráfico. 00:07:51
E sabemos que é un dato subnotificado, 00:07:55
sabemos que é un dato subdatado, 00:07:58
que hai máis persoas que moren por suicidio 00:08:00
dos que realmente son tasadas 00:08:04
no Instituto Nacional de Estadística. 00:08:07
Pero é que por cada suicidio que se conoce 00:08:10
pode haver hasta 20 intentos de suicidio. 00:08:15
Estamos ante un fenómeno, como díamos á principio, 00:08:19
que é un auténtico problema de saúde pública. 00:08:22
Se nosotros googleamos en cualquier buscador 00:08:26
como suicidarme, por exemplo, 00:08:31
veremos que hai en torno a 2.030.000 resultados 00:08:34
en 45 segundos. 00:08:40
É dicir, estamos ante un fenómeno que é ominoso, 00:08:43
que tiñe unhas raíces tremendas en a mente humana, 00:08:48
que tiñe unhas raíces tremendas en a adolescencia. 00:08:52
A presencia de a morte en a adolescencia, 00:08:55
en a mente do adolescente, é moi frecuente. 00:08:57
A nosa se nos ha olvidado. 00:09:00
Pero ocorría. 00:09:02
É dicir, que hago aquí? 00:09:05
Que estou facendo? Para que sirvo? 00:09:07
Se non me queren, se non me quere. 00:09:09
Estamos ante un fenómeno del que se sabe moito, 00:09:13
en España, por ejemplo, en el año 2017, 00:09:17
el número de fallecimientos en esas edades 00:09:22
que tenéis ahí detalladas, 00:09:26
entre 10 y 15 años, 00:09:28
foi de 13 chicos, 00:09:30
e entre 15 y 19, de 50. 00:09:33
Que é máis ou menos en torno a un 0.30, un 0.1, un 0.35 00:09:36
del conjunto de personas que se quitan a vida. 00:09:41
Pero en el año 2018, ahí tenéis los datos, 00:09:46
11,4 por cada 100.000 habitantes en la población mundial 00:09:50
se quitan la vida, 00:09:55
7,9 por cada 100.000 habitantes en España, 00:09:58
en torno a 3.600 fallecimientos, como hemos comentado, 00:10:02
máis en hombres que en mujeres, 00:10:06
e ahí tenéis los porcentajes de la población 00:10:09
entre 15 y 29 años, 00:10:13
275 jóvenes, adolescentes y jóvenes 00:10:16
que murieron por suicidio en el año 2018. 00:10:20
Y como se ha dicho, 00:10:24
en prácticamente 15, 16, 17 años, 00:10:26
casi un 50% desde el año 2004 00:10:30
se ha aumentado en relación con los guarismos, 00:10:34
con los números que nos hablan de personas que se quitan la vida, 00:10:41
siendo la primera causa de mortalidad externa 00:10:44
en estas edades de las que estamos hablando. 00:10:47
Suicidio no es una enfermedad. 00:10:51
Suicidio es una acción 00:10:54
que está ligada al dolor, a la desesperanza. 00:10:56
¿Cuántas veces con personas, chicos y chicas, 00:10:59
que han intentado quitarse la vida, 00:11:02
escuchas, yo no quería morir, 00:11:04
lo que quería era dejar de sufrir ya? 00:11:07
Estamos hablando de una acción 00:11:10
que está muy ligada a determinados factores de riesgo, 00:11:12
entre otros, por supuesto, nos hablará de ello 00:11:15
nuestra doctora de cabecera, 00:11:18
la doctora Rey. 00:11:21
Pues es evidente que los trastornos del estado de ánimo 00:11:24
tienen una influencia, un impacto determinante, 00:11:28
por supuesto, en esta perspectiva 00:11:33
ligada a la conciencia de la muerte, 00:11:35
pero es importante que entendamos esto, 00:11:37
que es una acción, 00:11:39
y que es una acción que es prevenible, 00:11:40
porque también es prevenible el trastorno del estado de ánimo, 00:11:44
porque también es posible conseguir 00:11:48
que chicos y chicas encuentren una mejora 00:11:50
en sus condiciones de vida, 00:11:53
en su percepción, en su interpretación de las cosas, 00:11:55
en su gestión emocional, 00:11:57
gracias al trabajo fantástico que se puede hacer 00:11:58
en los centros educativos, 00:12:00
incrementando los factores de protección, 00:12:01
haciéndoles que se sientan queridos, 00:12:04
que se sientan escuchados. 00:12:06
¿Cuántos chicos y chicas nos han dicho, 00:12:08
a lo largo de estos tres últimos años 00:12:10
que hemos estado trabajando, 00:12:12
nos han dicho, 00:12:13
es que a mí los profes me han salvado la vida, 00:12:14
es que te tiembla el cuerpo, 00:12:17
es que se te pone la carne de gallina, 00:12:20
y cuando yo se lo digo al profesorado, 00:12:22
muchos se quedan callados diciendo, 00:12:24
pero es verdad, pues claro que es verdad, 00:12:27
porque entienden, chicos y chicas, 00:12:29
que ahí, teniendo en cuenta las condiciones 00:12:31
de alta vulnerabilidad que viven muchos chicos 00:12:33
en su entorno social, cultural, etc., 00:12:35
ahí, en el centro educativo, 00:12:39
es donde se les quiere, 00:12:41
donde se invierte en emociones, 00:12:43
donde se invierte en tiempo, 00:12:45
y tenemos que hacerlo más. 00:12:47
Hemos mejorado mucho en estos últimos cinco años, 00:12:50
pero tenemos que seguir haciéndolo, 00:12:52
tenemos que seguir haciendo estas cosas, 00:12:54
hablando de lo que es el fenómeno, 00:12:56
pero nuestros chicos, chicas y adolescentes, 00:12:59
se encuentran influidos 00:13:03
de una manera dramática 00:13:06
por contenidos en redes sociales, 00:13:08
en internet, en plataformas tecnológicas, 00:13:11
de televisión digital, 00:13:15
nos hablará dello mi querido Fernando, 00:13:17
Fernando López, 00:13:20
y de la investigación que está desarrollando 00:13:22
en estos temas, en estos contenidos, 00:13:24
se ven especialmente influidos. 00:13:26
Nos decía hoy, me decía hoy 00:13:28
el director de un colegio de primaria, 00:13:30
sexto de primaria, una niña, 00:13:32
que está en una red de comunicación 00:13:34
con amigos en internet, 00:13:38
han creado una narrativa 00:13:41
de suicidio absolutamente delirante, 00:13:43
escrita, 00:13:47
vamos a quitarnos la vida 00:13:49
y luego vamos a resucitar. 00:13:51
Estas son las cosas que están ocurriendo, 00:13:53
y a veces ocurren sólo en la mente 00:13:57
y no pasan al acto, a la acción. 00:13:59
Al profesorado hay que decirle 00:14:03
que nosotros somos profesores y profesoras, 00:14:05
no somos psicólogos ni psicólogas, 00:14:08
estamos para trabajar 00:14:11
los procesos de enseñanza y aprendizaje, 00:14:14
desarrollar buenas prácticas de convivencia, 00:14:16
desarrollar un buen modelo de convivencia, 00:14:19
pero tenemos una responsabilidad 00:14:22
en la educación emocional, sí, 00:14:24
en la gestión emocional, sí, 00:14:26
porque ser profesor 00:14:28
no es solamente ser instructor, 00:14:30
estamos educando. 00:14:34
Y en el momento en que un chico ou una chica 00:14:36
entra en el centro educativo, 00:14:38
hay que tener en cuenta 00:14:39
que tenemos una responsabilidad sustantiva, 00:14:40
de cuidado, 00:14:43
de guarda, 00:14:45
de protección. 00:14:46
Como me decía una persona que escribía 00:14:48
antes de ayer, 00:14:51
haciendo una referencia a esta jornada, 00:14:52
tenemos que hacer de nuestros centros 00:14:54
lugares seguros. 00:14:57
Este es un papel. 00:14:59
Claro que necesitamos recursos, por supuesto, 00:15:01
y habrá que trabajar por ello, 00:15:03
pero a veces, a veces, 00:15:05
a un niño, a una niña, 00:15:07
le salvamos, 00:15:10
sentido metafórico del término, 00:15:12
y también, literal, 00:15:14
cambiando nuestra mirada, 00:15:16
acercándonos, 00:15:18
haciéndonos visibles 00:15:20
ante sus emociones. 00:15:22
Existen mitos 00:15:28
en relación 00:15:31
con lo que es el suicidio adolescente 00:15:33
que están en todos los manuales. 00:15:36
Las personas que hablan del suicidio 00:15:38
no cometen suicidio. 00:15:40
No es verdad. 00:15:42
La mayoría de los suicidas han advertido 00:15:44
sobre sus intenciones. 00:15:46
Siempre hay miguitas, 00:15:48
casi siempre hay miguitas, 00:15:50
detrás de las cuales encontramos alguna cuestión. 00:15:52
Los suicidas tienen toda la intención 00:15:55
de morir. 00:15:57
No, la mayoría vive una perspectiva, 00:16:00
una interpretación muy ambivalente. 00:16:03
El suicidio sucede 00:16:05
sin advertencias. 00:16:07
No, los suicidas a menudo dan 00:16:09
amplias indicaciones. 00:16:11
Vais a tener esta información 00:16:13
y, por lo tanto, no quiero extenderme. 00:16:15
Lo tenemos en todos los manuales, 00:16:17
pero me quedo con una. 00:16:19
No todos los suicidios pueden prevenirse. 00:16:21
No es verdad. 00:16:23
Es verdad que muchos 00:16:25
no pueden prevenirse, 00:16:27
pero es verdad que la mayoría sí. 00:16:29
El secreto está 00:16:31
en que trabajemos entre todos 00:16:33
para encontrar las claves 00:16:35
que son claves de trabajo integral 00:16:37
e integrado, 00:16:39
multidisciplinar 00:16:41
y, por supuesto, 00:16:43
la coordinación de recursos. 00:16:45
Quisiera, sobre todo, expresar 00:16:49
que hay unas señales 00:16:51
de alerta 00:16:53
que en los centros educativos 00:16:55
estamos manejando con un criterio 00:16:57
fundamental 00:16:59
de alarma. 00:17:03
Hay cuestiones 00:17:07
que, cuando surgen, 00:17:09
tienen que hacer que nos pongamos 00:17:11
en situación de escucha, 00:17:13
de mirada, de concentración, 00:17:15
de interpretación adecuada. 00:17:17
Comentarios negativos 00:17:19
sobre sí mismo, sobre su vida, 00:17:21
por parte de algunos chicos o chicas, 00:17:23
observaciones de desesperanza 00:17:25
y negatividad hacia el futuro, 00:17:27
comentarios relacionados con la muerte 00:17:29
o actitudes autolíticas, 00:17:31
verbalizaciones o textos, 00:17:33
mensajería instantánea, 00:17:35
emails, diarios personales 00:17:37
sobre despedidas 00:17:39
y, por supuesto, 00:17:41
intentos autolíticos. 00:17:43
Por cada intento autolítico 00:17:45
parece, 00:17:47
según nos dice la investigación, 00:17:49
que podemos estar hasta incrementando 00:17:51
por cinco veces las posibilidades 00:17:53
de nuevo intento. 00:17:55
Hay fases de procesamiento que conocemos bien 00:17:59
en todo este proceso. 00:18:01
La fase de consideración de la posibilidad. 00:18:03
La idea es posible. 00:18:05
Me encuentro fatal. 00:18:07
Me encuentro por la cabeza cada vez más. 00:18:09
Me voy a la cama. 00:18:11
No puedo dormir. ¿Quién soy? 00:18:13
¿Pero qué hago? 00:18:15
Yo creo que me quieren, pero no me sirve. 00:18:17
No me encuentro. 00:18:19
No me hallo. 00:18:21
No sé cuál es mi camino en la vida. 00:18:23
No tengo nada que me permita 00:18:25
encontrar la más mínima luz 00:18:27
en mi camino. 00:18:29
Aparece o puede aparecer 00:18:31
luego una fase de ambivalencia. 00:18:33
Esas dudas permanentes. 00:18:35
¿Seré capaz de hacerlo? 00:18:37
¿Seré capaz de hacerlo y dañar tanto a mi entorno? 00:18:39
La persona que quiera hacerlo 00:18:43
lo hace pasando 00:18:45
por una fase de decisión, 00:18:47
aunque no siempre. 00:18:49
Hay suicidios muy explosivos, 00:18:51
muy sobrevenidos, 00:18:53
y es muy importante 00:18:55
tener en consideración 00:18:57
el factor de impulsividad, 00:18:59
el factor de personalidad de cada uno 00:19:01
de los chicos y de las chicas. 00:19:03
En cuanto a las variables psicológicas 00:19:07
de riesgo que trabajamos con el profesorado, 00:19:09
tendríamos la impulsividad 00:19:11
que hemos comentado, 00:19:13
el pensamiento dicotómico, esto es bueno, es malo, 00:19:15
este mundo binario 00:19:17
en el que parece que vivimos 00:19:19
permanentemente, 00:19:21
la rigidez cognitiva, 00:19:23
el perfeccionismo, 00:19:25
el autoconcepto 00:19:27
y la autoestima disminuidas 00:19:29
de una manera notable, sensible, 00:19:31
permanente, contumaz, 00:19:33
la desesperanza 00:19:35
y también cierto grado 00:19:37
de agresividad. 00:19:39
No é esta unha jornada 00:19:41
para dar todas as claves, 00:19:43
é unha jornada para abrir boca, 00:19:45
para empezar a explicar 00:19:47
en esa idea 00:19:49
que comentaba Pilar 00:19:51
cando facía 00:19:53
a inauguración 00:19:55
que eu humildemente puse 00:19:57
un día encima da mesa, 00:19:59
hai ramificaciones que, por suposto, 00:20:01
hemos podido contrastar, hemos podido 00:20:03
hablar con mi subdirector general 00:20:05
de cara a formación, 00:20:07
de cara a formación dos equipos directivos, 00:20:09
de cara a formación dos tutores, 00:20:11
de cara a formación do profesorado, 00:20:13
tamén de la formación de padres 00:20:15
a través dos sistemas que tenemos. 00:20:17
Tenemos moitas posibilidades, 00:20:19
pero temos de entrar 00:20:21
nos centros educativos a tratar, 00:20:23
a trabajar, a ahondar, 00:20:25
a profundizar neste fenómeno, 00:20:27
sin medo, 00:20:29
porque a boa noticia de que afloren estos casos 00:20:31
é que afloran. 00:20:33
Esa é unha boa noticia, 00:20:37
porque estaban ahí 00:20:39
e non os veíamos. 00:20:41
Esa era a mala noticia. 00:20:43
Están aflorando e nos permiten actuar, 00:20:45
nos permiten intervenir, 00:20:47
pero hai de facerlo con sensibilidade, 00:20:49
cuidando as familias, 00:20:51
entendendo as papás e as mamás. 00:20:53
Cando uns padres ven 00:20:55
al día seguinte 00:20:57
unha ingesta 00:20:59
de 40 ibuprofenos 00:21:01
e se sentan 00:21:03
delante de nós, 00:21:05
temos de entender que a veces non son capazes de falar, 00:21:07
porque les inunda 00:21:09
a vergonza, 00:21:11
porque les inunda o medo, 00:21:13
porque les inunda o medo ao estigma, 00:21:15
porque non saben que les pasa 00:21:19
e non manexan 00:21:21
ben a situación. 00:21:23
Temos de ser pacientes, 00:21:25
tenemos de escucharles, 00:21:27
pero temos de ser 00:21:29
persoas que abramos os brazos 00:21:31
a esa situación, 00:21:33
aos filhos e á familia. 00:21:35
Termino con 00:21:41
algúnas consideracións generales 00:21:43
de lo que é a nosa intervención. 00:21:45
Somos un equipo 00:21:47
que trabajamos fundamentalmente 00:21:49
para desenvolver accións 00:21:51
de prevención, detección 00:21:53
e situaciones de violencia. 00:21:55
Se habla de la acoso escolar, 00:21:57
pero hai outras violencias. 00:21:59
Esta é unha violencia tamén, 00:22:01
la violencia autoinfligida, 00:22:03
en forma, en ocasiones, 00:22:05
de autolesiones, que tienen 00:22:07
un componente máis 00:22:09
ansiolítico 00:22:11
que outra cosa, pero 00:22:13
en forma a veces de comportamientos 00:22:15
autolíticos. Tenemos que 00:22:17
trabajar con alumnos con ideación 00:22:19
suicida 00:22:21
e que non o teñen comunicado. 00:22:23
E que, por exemplo, 00:22:25
detectamos, sencillamente, 00:22:27
a través de la lectura de un diario, 00:22:29
de unha manera, están 00:22:31
produciendo unha sorte de comunicación 00:22:33
escribendo, pero non o teñen 00:22:35
comunicado a outros. 00:22:37
Pero teñen en a cabeça esa idea. 00:22:39
Trabajamos a veces con alumnos 00:22:41
que teñen comunicado a súa desesperanza 00:22:43
e posible ideación e planificación 00:22:45
e elaboramos planes 00:22:47
tasados, procedimentados, 00:22:49
protocolizados, 00:22:51
que dan a 00:22:53
centros unha doble seguridad. 00:22:55
Por un lado, 00:22:57
de que están facendo con el chico 00:22:59
lo que teñen que hacer, con el alumno 00:23:01
ou la alumna lo que teñen que hacer, 00:23:03
elevar los factores de protección 00:23:05
e disminuir los factores de riesgo, 00:23:07
pero algo moi importante 00:23:09
tamén que saben nosos equipos directivos 00:23:11
que é fundamental, e é que damos 00:23:13
ao centro tamén seguridad. 00:23:15
Porque 00:23:17
otorgamos ao centro 00:23:19
claves, por suposto, 00:23:21
vuelvo a utilizar 00:23:23
la palabra humildemente, 00:23:25
claves que les permiten 00:23:27
estar seguros de que están haciendo todo lo que teñen que hacer 00:23:29
en el centro 00:23:31
e en materia de coordinación con los servicios 00:23:33
externos especializados 00:23:35
e con las 00:23:37
familias. E hai ocasiones 00:23:39
lógicamente en que teñemos que intervenir con 00:23:41
alumnos que han 00:23:43
sobrevivido a uno ou varios 00:23:45
eventos de suicidio. 00:23:47
Por supuesto, afortunadamente 00:23:49
son pocos casos, 00:23:51
pero tamén nosa intervención 00:23:53
culmina 00:23:55
en la denominada posvención, 00:23:57
cuando se produce 00:23:59
un suicidio consumado 00:24:01
e ajudamos, acudimos ao centro 00:24:03
a trabajar con ellos en la gestión 00:24:05
emocional de todo este 00:24:07
proceso. Este material 00:24:09
está 00:24:11
a disposición 00:24:13
de los 00:24:15
centros educativos 00:24:17
siempre 00:24:19
vía servicios de inspección, 00:24:21
que son los que 00:24:23
colaboramos 00:24:25
en ese proceso de trabajo 00:24:27
en la elaboración de estos planes 00:24:29
de supervisión. 00:24:31
Nosotros 00:24:35
nosotros, 00:24:37
nosotros, 00:24:39
nosotros, 00:24:41
nosotros 00:24:43
estamos trabajando, dos ideas nada más, 00:24:45
estamos trabajando en un 00:24:47
proyecto que 00:24:49
tiene que ver 00:24:51
con la elaboración 00:24:53
de un documento que 00:24:55
permita a los centros 00:24:57
diseñar, te miro 00:24:59
Maye, te miro 00:25:01
Fernando, 00:25:03
te miro Carlos, que les permita 00:25:05
diseñar planes para la prevención 00:25:07
de los trastornos del estado de ánimo 00:25:09
en sus aulas, 00:25:11
que es una manera 00:25:13
de atacar 00:25:15
la prevención del suicidio. 00:25:17
Planes sencillos 00:25:19
que les permitan a ellos 00:25:21
trabajando en la comunidad educativa, 00:25:23
trabajando con profesorado, trabajando 00:25:25
con padres y trabajando con alumnos 00:25:27
en distintas edades, 00:25:29
en la reflexión sobre lo que es el sufrimiento, 00:25:31
sobre lo que es el dolor emocional, 00:25:33
sobre lo que son los trastornos del ánimo, 00:25:35
sobre lo que es el estigma 00:25:37
y de cómo entre todos podemos 00:25:39
ayudar a las personas que estén viviendo 00:25:41
esa situación de sufrimiento. 00:25:43
Vamos a ver si llegamos, 00:25:45
pero nuestra idea es 00:25:47
que a primer hor de curso, todos los centros 00:25:49
de la Comunidad de Madrid, lo mismo que tuvieron 00:25:51
este septiembre, una guía para afrontar 00:25:53
en el marco de la acción tutorial 00:25:55
el trabajo 00:25:57
emocional, después 00:25:59
del confinamiento, 00:26:01
vamos a ver si llegamos a tiempo. 00:26:03
Estamos manejando 00:26:05
ya muchos materiales, pero quiero 00:26:07
dar una... 00:26:09
Bueno, iba a utilizar este término 00:26:11
primicia, 00:26:13
voy a utilizar otro mucho más sencillo. 00:26:15
Voy a 00:26:17
dar una información que no es 00:26:19
muy conocida. 00:26:21
Este material lo vais a tener, 00:26:23
es muy intuitivo, autoexplicativo, 00:26:25
etc. Y es que 00:26:27
en el proyecto de ley 00:26:29
orgánica de protección integral 00:26:31
a la infancia y la adolescencia frente 00:26:33
a la violencia, que como sabéis 00:26:35
han pasado los trámites del Congreso 00:26:37
y están en el Senado, 00:26:39
en su artículo 32 00:26:41
establece 00:26:43
como obligatorio que los centros educativos 00:26:45
no sólo tengan protocolos 00:26:47
de intervención en situaciones de 00:26:51
violencia, acoso, 00:26:53
violencia de género, 00:26:55
acoso o abuso sexual, 00:26:57
sino tamén protocolos de prevención 00:26:59
contra el suicidio. 00:27:01
Ojo, porque estamos hablando de una ley 00:27:03
orgánica y, por lo tanto, de obligado 00:27:05
cumplimiento en todo el Estado, sí, 00:27:07
como parece, se va a aprobar. 00:27:09
Y espero, y miro a mí 00:27:11
su director general, que seamos pioneros 00:27:13
en poder sacar 00:27:15
adelante 00:27:17
esta 00:27:19
instrucción, 00:27:21
esta norma, 00:27:23
con documentos 00:27:25
y sobre todo con procesos, procedimientos 00:27:27
diseñados específicamente 00:27:29
para el trabajo en centros educativos. 00:27:31
Lo que hasta ahora tenemos, se acerca 00:27:33
mucho a eso, pero seguro 00:27:35
que lo vamos a mejorar. 00:27:37
Bueno, muchísimas gracias. 00:27:39
Ha hablado el menos importante de todos. 00:27:43
Yo voy a hacer ahora un papel 00:27:45
de presentación 00:27:47
de las otras tres personas que me acompañan 00:27:49
y cuando terminen 00:27:51
procederemos 00:27:53
de partir, a comentar, 00:27:55
a contestar algunas de las preguntas que nos 00:27:57
vayan llegando y que ya nos habéis ido 00:27:59
transmitiendo. 00:28:01
Idioma/s:
es
Autor/es:
Daniel Esteban Roque
Subido por:
Consejo Escolar D.
Licencia:
Reconocimiento - No comercial - Compartir igual
Visualizaciones:
2578
Fecha:
29 de abril de 2021 - 11:11
Visibilidad:
Público
Duración:
28′ 02″
Relación de aspecto:
1.78:1
Resolución:
1920x1080 píxeles
Tamaño:
285.47 MBytes

Del mismo autor…

Ver más del mismo autor


EducaMadrid, Plataforma Educativa de la Comunidad de Madrid

Plataforma Educativa EducaMadrid