Activa JavaScript para disfrutar de los vídeos de la Mediateca.
Sociedad de la Información y Educación
Ajuste de pantallaEl ajuste de pantalla se aprecia al ver el vídeo en pantalla completa. Elige la presentación que más te guste:
Clase expositiva, en formato de lección magistral, en la que se abordan algunos de los actuales temas de interés en torno a la Tecnología y la Educación.
Hola, moi bonas.
00:00:00
Quisera plantearles ou desenvolver algunas ideas
00:00:05
en torno ao tema que tiñen ustedes aquí presente
00:00:09
denominado Sociedade da Información e Educación.
00:00:12
Para falarles da Sociedade da Información
00:00:15
e caracterizarla brevemente
00:00:17
quixera que se fixaran en esta fotografía.
00:00:19
Como poden comprobar, é a imaxe de unha biblioteca
00:00:22
tradicional, clásica, que vendría a ser
00:00:26
y por iso la pongo aquí, unha especie de metáfora
00:00:29
do que era o conhecimento, a cultura, a información
00:00:33
ao longo dos dos últimos siglos
00:00:36
desde o movimento dos ilustrados.
00:00:38
A idea desta imaxe de unha biblioteca
00:00:40
era que a información estaba organizada,
00:00:44
clasificada, era estable
00:00:47
e estaba sólidamente garantizada
00:00:49
nos libros, na cultura que nos denominamos como impresa.
00:00:53
Evidentemente, o acceso a esa cultura
00:00:57
era un acceso minoritario,
00:00:59
facía falta unha condición previa fundamental,
00:01:02
o saber ler e decodificar os símbolos
00:01:04
da escritura que están nos libros impresos.
00:01:07
Vamos a ver esta segunda imaxe.
00:01:10
Nela ven que hai un montón de libros
00:01:12
totalmente abiertos, entremezclados,
00:01:16
onde dá a sensación, é unha metáfora
00:01:19
de algún modo, do que podría ser
00:01:21
a información, a cultura, o conhecimento
00:01:23
en este tempo actual.
00:01:25
Todo está entrelazado, aparentemente confuso,
00:01:27
hai unha abundancia de información.
00:01:30
En definitiva, o que quero chamarles a atención
00:01:32
é que neste começo do siglo XXI
00:01:36
a cultura en estes momentos é máis complexa.
00:01:38
E é complexa, entre outras razones,
00:01:41
pola aparición e ao desarrollo
00:01:43
e a omnipresencia das denominadas
00:01:46
tecnologías digitales.
00:01:48
Poden comprobar que hai unha serie
00:01:50
de características que serían
00:01:52
distintivas, diosincráticas,
00:01:54
deste tempo actual.
00:01:56
Por un lado, unha abundancia
00:01:58
de información en todas partes,
00:02:00
é relativamente fácil
00:02:02
acceder a ingentes cantidades de información
00:02:05
desde o noso hogar, desde o nosso centro de trabalho,
00:02:08
desde o nosso centro educativo.
00:02:10
Estamos en processos de globalización
00:02:12
cultural a nivel planetario,
00:02:14
hai unha maior facilidade en a interacción
00:02:16
entre os humanos e as máquinas,
00:02:18
evidentemente, hai novas formas
00:02:20
de codificar e de representar
00:02:23
esa información que se traduzen
00:02:26
nos hipertextos, nos multimedios,
00:02:28
na realidade virtual,
00:02:30
na realidade representada
00:02:32
tridimensionalmente a través de tecnologías,
00:02:34
na web 2.0, etc.
00:02:37
E, sobre todo, destacar tamén
00:02:39
que outro dos rasgos deste tempo actual
00:02:41
son o incremento das redes de comunicación
00:02:43
entre os humanos a través de as tecnologías,
00:02:46
as redes sociales de comunicación.
00:02:48
Evidentemente, todo isto,
00:02:50
este contexto representa
00:02:52
unha caracterización deste tempo,
00:02:54
da chamada sociedade informacional,
00:02:57
que nos oferece grandes beneficios.
00:02:59
Entre eles, evidentemente,
00:03:01
como apuntaba,
00:03:03
é o acceso a unha gran cantidad
00:03:05
e variedade de datos e informaciones.
00:03:07
A constante comunicación
00:03:09
entre os diferentes subjetos, grupos
00:03:11
e instituciones a nivel planetario.
00:03:13
Tambén nos están proporcionando,
00:03:15
evidentemente, un aumento
00:03:17
do benestar material da nosa vida cotidiana.
00:03:19
Mejoran, é indudable,
00:03:21
a eficácia e a calidad
00:03:23
dos servizos sociales,
00:03:25
sanitarios, financieros, administrativos
00:03:27
que tenemos a noso alrededor.
00:03:29
E surgen, evidentemente,
00:03:31
novas formas de industria
00:03:33
e de progreso económico.
00:03:35
Pero tamén a sociedade da información
00:03:37
tiene unha cara amarga,
00:03:39
tiene outro lado non tan positivo.
00:03:41
Entre eles, e é o que se cita habitualmente,
00:03:43
é o incremento
00:03:45
das distancias, das desigualdades,
00:03:47
do que se conoce como a brecha digital
00:03:49
entre uns países
00:03:51
e outros, entre uns individuos
00:03:53
e outros grupos sociais.
00:03:55
Ao mesmo tempo,
00:03:57
outra cara amarga
00:03:59
ou elemento negativo
00:04:01
é que cada vez somos unha sociedade
00:04:03
máis avançada tecnológicamente,
00:04:05
pero ao mesmo tempo tamén
00:04:07
con maior dependencia desa tecnológia.
00:04:09
Se a tecnológia falla,
00:04:11
nós non funcionamos.
00:04:13
Ao mesmo tempo,
00:04:15
outro elemento negativo
00:04:17
seria que hai
00:04:19
unha certa uniformización
00:04:21
cultural entre todas
00:04:23
as sociedades planetarias. Tendemos
00:04:25
á unha certa homogeneización perdendo
00:04:27
a riqueza das diversidades
00:04:29
culturales. E
00:04:31
quixera destacar tamén como cara amarga
00:04:33
é que cada vez que usamos
00:04:35
maior número
00:04:37
de tecnológia, tamén perdemos
00:04:39
privacidade. Podemos ser máis
00:04:41
controlados nas nosas acciones a través da
00:04:43
tecnológia. Bueno, todo este
00:04:45
que é un brevemente esgozado o que seria
00:04:47
o contexto sociocultural
00:04:49
da chamada sociedade da información
00:04:51
genera, evidentemente,
00:04:53
novos problemas educativos.
00:04:55
Brevemente,
00:04:57
decirles que, por un lado,
00:04:59
toda esta tecnológia,
00:05:01
sobre todo representada por internet,
00:05:03
supone
00:05:05
ou vendría a ser a materialización
00:05:07
como aspecto positivo, como cara amable
00:05:09
para os educadores,
00:05:11
materialización
00:05:13
de que internet representa
00:05:15
la biblioteca universal.
00:05:17
Internet representa el sueño
00:05:19
de los pensadores ilustrados franceses
00:05:21
del siglo XVIII, de Rousseau,
00:05:23
de Voltaire.
00:05:25
Es decir, a través de las
00:05:27
tecnologías digitales, desde nuestro hogar,
00:05:29
desde nuestra aula,
00:05:31
desde nuestro centro educativo, podemos
00:05:33
acceder a todo el conocimiento
00:05:35
que está generando la humanidad.
00:05:37
En ese sentido, é un elemento muy importante para os educadores.
00:05:39
Sin embargo, también tiene
00:05:41
una cara amarga, y esa cara amarga
00:05:43
es que demasiada información,
00:05:45
la sobreabundancia
00:05:47
de información, genera
00:05:49
empacho, genera
00:05:51
ignorancia en definitiva. Es curioso
00:05:53
esta paradoja. A mayor información
00:05:55
también aumenta la ignorancia.
00:05:57
Es decir, muchos datos
00:05:59
provocan a veces confusión
00:06:01
de lo que es la realidad.
00:06:03
Dificultades para interpretarla, para
00:06:05
tener conocimiento.
00:06:07
Esto implica que para formar
00:06:09
a los futuros ciudadanos del siglo XXI,
00:06:11
tenemos que replantearnos
00:06:13
qué significa alfabetizar.
00:06:15
En qué significa
00:06:17
desarrollar los conocimientos, las competencias,
00:06:19
las habilidades, para que las
00:06:21
personas de este siglo XXI
00:06:23
utilicen de modo inteligente,
00:06:25
crítico y culto, todas estas
00:06:27
tecnologías. En breves
00:06:29
palabras, decirles que un ciudadano
00:06:31
culto deste tiempo actual
00:06:33
necesitará distintas
00:06:35
alfabetizaciones. Alfabetización
00:06:37
en la lectoescritura,
00:06:39
en la alfabetización tradicional
00:06:41
de saber leer y escribir
00:06:43
textos, pero también
00:06:45
alfabetización en las formas de
00:06:47
comunicación audiovisuales,
00:06:49
alfabetización también
00:06:51
en el dominio de los códigos
00:06:53
de las herramientas informáticas
00:06:55
digitales, y lógicamente
00:06:57
estar capacitado
00:06:59
para saber moverse,
00:07:01
analizar y discriminar
00:07:03
todo el conjunto de información
00:07:05
que hemos dicho
00:07:07
que es muy abundante.
00:07:09
Esta nueva
00:07:11
esta redefinición
00:07:13
de lo que significa
00:07:15
la alfabetización del ciudadano del siglo XXI
00:07:17
podemos denominarla como
00:07:19
la multialfabetización.
00:07:21
En pocas palabras, multialfabetización
00:07:23
consiste en formar
00:07:25
a los individuos,
00:07:27
a los sujetos, como personas
00:07:29
que saben acceder, usar
00:07:31
de forma crítica,
00:07:33
inteligente y ética, la información
00:07:35
independientemente de que sea en formato
00:07:37
impreso, audiovisual o digital.
00:07:39
Claro, la formación
00:07:41
implica cuatro
00:07:43
grandes dimensiones que hay
00:07:45
que cultivar, trabajar, desarrollar
00:07:47
en los estudiantes, la que se denomina
00:07:49
dimensión instrumental, cognitiva,
00:07:51
sociocomunicación y
00:07:53
aseológica. Básicamente
00:07:55
la instrumental significa
00:07:57
formar a los individuos
00:07:59
para que sepan acceder a la información,
00:08:01
sepan buscarla, encontrar
00:08:03
aquello que necesitan. La dimisión cognitiva
00:08:05
tiene que ver con el desarrollo de las habilidades
00:08:07
intelectuales para que
00:08:09
la información encontrada sea transformada
00:08:11
en conocimiento. La dimisión
00:08:13
sociocomunicacional es
00:08:15
formar al individuo para que sepa
00:08:17
expresarse y comunicarse
00:08:19
a través de las tecnologías
00:08:21
y, lógicamente, la dimisión aseológica
00:08:23
es que uno
00:08:25
desarrolle actitudes favorables
00:08:27
para un uso democrático y ético
00:08:29
de la información. En definitiva
00:08:31
y con esto voy acabando,
00:08:33
un cidadano deste siglo XXI
00:08:35
de la Sociedad Informacional
00:08:37
debiera ser un
00:08:39
sujeto que domina
00:08:41
el saber localizar
00:08:43
y analizar información independientemente
00:08:45
del vehículo o la
00:08:47
fuente informativa, sean libros,
00:08:49
sean audiovisuales, sean computadoras,
00:08:51
sea internet o la que
00:08:53
sea, saber expresarse,
00:08:55
comunicarse con los
00:08:57
distintos lenguajes y códigos
00:08:59
de comunicación como son los textos,
00:09:01
los audiovisuales, los multimedia,
00:09:03
los hipertextos
00:09:05
y, lógicamente, también saber
00:09:07
comunicarse y colaborar con otros,
00:09:09
con otras personas a través
00:09:11
de tecnologías. Nada más.
00:09:13
- Valoración:
- Eres el primero. Inicia sesión para valorar el vídeo.
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- Idioma/s:
- Autor/es:
- Manuel Area Moreira (Catedrático de Tecnología Educativa de la Universidad de La Laguna - España)
- Subido por:
- EducaMadrid
- Licencia:
- Reconocimiento - No comercial - Compartir igual
- Visualizaciones:
- 5499
- Fecha:
- 14 de noviembre de 2011 - 12:32
- Visibilidad:
- Público
- Enlace Relacionado:
- Manuel Area
- Duración:
- 09′ 19″
- Relación de aspecto:
- 1.78:1
- Resolución:
- 1280x720 píxeles
- Tamaño:
- 77.95 MBytes