Saltar navegación

Activa JavaScript para disfrutar de los vídeos de la Mediateca.

Sociedad de la Información y Educación

Ajuste de pantalla

El ajuste de pantalla se aprecia al ver el vídeo en pantalla completa. Elige la presentación que más te guste:

Subido el 14 de noviembre de 2011 por EducaMadrid

5499 visualizaciones

Clase expositiva, en formato de lección magistral, en la que se abordan algunos de los actuales temas de interés en torno a la Tecnología y la Educación.

Descargar la transcripción

Hola, moi bonas. 00:00:00
Quisera plantearles ou desenvolver algunas ideas 00:00:05
en torno ao tema que tiñen ustedes aquí presente 00:00:09
denominado Sociedade da Información e Educación. 00:00:12
Para falarles da Sociedade da Información 00:00:15
e caracterizarla brevemente 00:00:17
quixera que se fixaran en esta fotografía. 00:00:19
Como poden comprobar, é a imaxe de unha biblioteca 00:00:22
tradicional, clásica, que vendría a ser 00:00:26
y por iso la pongo aquí, unha especie de metáfora 00:00:29
do que era o conhecimento, a cultura, a información 00:00:33
ao longo dos dos últimos siglos 00:00:36
desde o movimento dos ilustrados. 00:00:38
A idea desta imaxe de unha biblioteca 00:00:40
era que a información estaba organizada, 00:00:44
clasificada, era estable 00:00:47
e estaba sólidamente garantizada 00:00:49
nos libros, na cultura que nos denominamos como impresa. 00:00:53
Evidentemente, o acceso a esa cultura 00:00:57
era un acceso minoritario, 00:00:59
facía falta unha condición previa fundamental, 00:01:02
o saber ler e decodificar os símbolos 00:01:04
da escritura que están nos libros impresos. 00:01:07
Vamos a ver esta segunda imaxe. 00:01:10
Nela ven que hai un montón de libros 00:01:12
totalmente abiertos, entremezclados, 00:01:16
onde dá a sensación, é unha metáfora 00:01:19
de algún modo, do que podría ser 00:01:21
a información, a cultura, o conhecimento 00:01:23
en este tempo actual. 00:01:25
Todo está entrelazado, aparentemente confuso, 00:01:27
hai unha abundancia de información. 00:01:30
En definitiva, o que quero chamarles a atención 00:01:32
é que neste começo do siglo XXI 00:01:36
a cultura en estes momentos é máis complexa. 00:01:38
E é complexa, entre outras razones, 00:01:41
pola aparición e ao desarrollo 00:01:43
e a omnipresencia das denominadas 00:01:46
tecnologías digitales. 00:01:48
Poden comprobar que hai unha serie 00:01:50
de características que serían 00:01:52
distintivas, diosincráticas, 00:01:54
deste tempo actual. 00:01:56
Por un lado, unha abundancia 00:01:58
de información en todas partes, 00:02:00
é relativamente fácil 00:02:02
acceder a ingentes cantidades de información 00:02:05
desde o noso hogar, desde o nosso centro de trabalho, 00:02:08
desde o nosso centro educativo. 00:02:10
Estamos en processos de globalización 00:02:12
cultural a nivel planetario, 00:02:14
hai unha maior facilidade en a interacción 00:02:16
entre os humanos e as máquinas, 00:02:18
evidentemente, hai novas formas 00:02:20
de codificar e de representar 00:02:23
esa información que se traduzen 00:02:26
nos hipertextos, nos multimedios, 00:02:28
na realidade virtual, 00:02:30
na realidade representada 00:02:32
tridimensionalmente a través de tecnologías, 00:02:34
na web 2.0, etc. 00:02:37
E, sobre todo, destacar tamén 00:02:39
que outro dos rasgos deste tempo actual 00:02:41
son o incremento das redes de comunicación 00:02:43
entre os humanos a través de as tecnologías, 00:02:46
as redes sociales de comunicación. 00:02:48
Evidentemente, todo isto, 00:02:50
este contexto representa 00:02:52
unha caracterización deste tempo, 00:02:54
da chamada sociedade informacional, 00:02:57
que nos oferece grandes beneficios. 00:02:59
Entre eles, evidentemente, 00:03:01
como apuntaba, 00:03:03
é o acceso a unha gran cantidad 00:03:05
e variedade de datos e informaciones. 00:03:07
A constante comunicación 00:03:09
entre os diferentes subjetos, grupos 00:03:11
e instituciones a nivel planetario. 00:03:13
Tambén nos están proporcionando, 00:03:15
evidentemente, un aumento 00:03:17
do benestar material da nosa vida cotidiana. 00:03:19
Mejoran, é indudable, 00:03:21
a eficácia e a calidad 00:03:23
dos servizos sociales, 00:03:25
sanitarios, financieros, administrativos 00:03:27
que tenemos a noso alrededor. 00:03:29
E surgen, evidentemente, 00:03:31
novas formas de industria 00:03:33
e de progreso económico. 00:03:35
Pero tamén a sociedade da información 00:03:37
tiene unha cara amarga, 00:03:39
tiene outro lado non tan positivo. 00:03:41
Entre eles, e é o que se cita habitualmente, 00:03:43
é o incremento 00:03:45
das distancias, das desigualdades, 00:03:47
do que se conoce como a brecha digital 00:03:49
entre uns países 00:03:51
e outros, entre uns individuos 00:03:53
e outros grupos sociais. 00:03:55
Ao mesmo tempo, 00:03:57
outra cara amarga 00:03:59
ou elemento negativo 00:04:01
é que cada vez somos unha sociedade 00:04:03
máis avançada tecnológicamente, 00:04:05
pero ao mesmo tempo tamén 00:04:07
con maior dependencia desa tecnológia. 00:04:09
Se a tecnológia falla, 00:04:11
nós non funcionamos. 00:04:13
Ao mesmo tempo, 00:04:15
outro elemento negativo 00:04:17
seria que hai 00:04:19
unha certa uniformización 00:04:21
cultural entre todas 00:04:23
as sociedades planetarias. Tendemos 00:04:25
á unha certa homogeneización perdendo 00:04:27
a riqueza das diversidades 00:04:29
culturales. E 00:04:31
quixera destacar tamén como cara amarga 00:04:33
é que cada vez que usamos 00:04:35
maior número 00:04:37
de tecnológia, tamén perdemos 00:04:39
privacidade. Podemos ser máis 00:04:41
controlados nas nosas acciones a través da 00:04:43
tecnológia. Bueno, todo este 00:04:45
que é un brevemente esgozado o que seria 00:04:47
o contexto sociocultural 00:04:49
da chamada sociedade da información 00:04:51
genera, evidentemente, 00:04:53
novos problemas educativos. 00:04:55
Brevemente, 00:04:57
decirles que, por un lado, 00:04:59
toda esta tecnológia, 00:05:01
sobre todo representada por internet, 00:05:03
supone 00:05:05
ou vendría a ser a materialización 00:05:07
como aspecto positivo, como cara amable 00:05:09
para os educadores, 00:05:11
materialización 00:05:13
de que internet representa 00:05:15
la biblioteca universal. 00:05:17
Internet representa el sueño 00:05:19
de los pensadores ilustrados franceses 00:05:21
del siglo XVIII, de Rousseau, 00:05:23
de Voltaire. 00:05:25
Es decir, a través de las 00:05:27
tecnologías digitales, desde nuestro hogar, 00:05:29
desde nuestra aula, 00:05:31
desde nuestro centro educativo, podemos 00:05:33
acceder a todo el conocimiento 00:05:35
que está generando la humanidad. 00:05:37
En ese sentido, é un elemento muy importante para os educadores. 00:05:39
Sin embargo, también tiene 00:05:41
una cara amarga, y esa cara amarga 00:05:43
es que demasiada información, 00:05:45
la sobreabundancia 00:05:47
de información, genera 00:05:49
empacho, genera 00:05:51
ignorancia en definitiva. Es curioso 00:05:53
esta paradoja. A mayor información 00:05:55
también aumenta la ignorancia. 00:05:57
Es decir, muchos datos 00:05:59
provocan a veces confusión 00:06:01
de lo que es la realidad. 00:06:03
Dificultades para interpretarla, para 00:06:05
tener conocimiento. 00:06:07
Esto implica que para formar 00:06:09
a los futuros ciudadanos del siglo XXI, 00:06:11
tenemos que replantearnos 00:06:13
qué significa alfabetizar. 00:06:15
En qué significa 00:06:17
desarrollar los conocimientos, las competencias, 00:06:19
las habilidades, para que las 00:06:21
personas de este siglo XXI 00:06:23
utilicen de modo inteligente, 00:06:25
crítico y culto, todas estas 00:06:27
tecnologías. En breves 00:06:29
palabras, decirles que un ciudadano 00:06:31
culto deste tiempo actual 00:06:33
necesitará distintas 00:06:35
alfabetizaciones. Alfabetización 00:06:37
en la lectoescritura, 00:06:39
en la alfabetización tradicional 00:06:41
de saber leer y escribir 00:06:43
textos, pero también 00:06:45
alfabetización en las formas de 00:06:47
comunicación audiovisuales, 00:06:49
alfabetización también 00:06:51
en el dominio de los códigos 00:06:53
de las herramientas informáticas 00:06:55
digitales, y lógicamente 00:06:57
estar capacitado 00:06:59
para saber moverse, 00:07:01
analizar y discriminar 00:07:03
todo el conjunto de información 00:07:05
que hemos dicho 00:07:07
que es muy abundante. 00:07:09
Esta nueva 00:07:11
esta redefinición 00:07:13
de lo que significa 00:07:15
la alfabetización del ciudadano del siglo XXI 00:07:17
podemos denominarla como 00:07:19
la multialfabetización. 00:07:21
En pocas palabras, multialfabetización 00:07:23
consiste en formar 00:07:25
a los individuos, 00:07:27
a los sujetos, como personas 00:07:29
que saben acceder, usar 00:07:31
de forma crítica, 00:07:33
inteligente y ética, la información 00:07:35
independientemente de que sea en formato 00:07:37
impreso, audiovisual o digital. 00:07:39
Claro, la formación 00:07:41
implica cuatro 00:07:43
grandes dimensiones que hay 00:07:45
que cultivar, trabajar, desarrollar 00:07:47
en los estudiantes, la que se denomina 00:07:49
dimensión instrumental, cognitiva, 00:07:51
sociocomunicación y 00:07:53
aseológica. Básicamente 00:07:55
la instrumental significa 00:07:57
formar a los individuos 00:07:59
para que sepan acceder a la información, 00:08:01
sepan buscarla, encontrar 00:08:03
aquello que necesitan. La dimisión cognitiva 00:08:05
tiene que ver con el desarrollo de las habilidades 00:08:07
intelectuales para que 00:08:09
la información encontrada sea transformada 00:08:11
en conocimiento. La dimisión 00:08:13
sociocomunicacional es 00:08:15
formar al individuo para que sepa 00:08:17
expresarse y comunicarse 00:08:19
a través de las tecnologías 00:08:21
y, lógicamente, la dimisión aseológica 00:08:23
es que uno 00:08:25
desarrolle actitudes favorables 00:08:27
para un uso democrático y ético 00:08:29
de la información. En definitiva 00:08:31
y con esto voy acabando, 00:08:33
un cidadano deste siglo XXI 00:08:35
de la Sociedad Informacional 00:08:37
debiera ser un 00:08:39
sujeto que domina 00:08:41
el saber localizar 00:08:43
y analizar información independientemente 00:08:45
del vehículo o la 00:08:47
fuente informativa, sean libros, 00:08:49
sean audiovisuales, sean computadoras, 00:08:51
sea internet o la que 00:08:53
sea, saber expresarse, 00:08:55
comunicarse con los 00:08:57
distintos lenguajes y códigos 00:08:59
de comunicación como son los textos, 00:09:01
los audiovisuales, los multimedia, 00:09:03
los hipertextos 00:09:05
y, lógicamente, también saber 00:09:07
comunicarse y colaborar con otros, 00:09:09
con otras personas a través 00:09:11
de tecnologías. Nada más. 00:09:13
Valoración:
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Eres el primero. Inicia sesión para valorar el vídeo.
Idioma/s:
es
Autor/es:
Manuel Area Moreira (Catedrático de Tecnología Educativa de la Universidad de La Laguna - España)
Subido por:
EducaMadrid
Licencia:
Reconocimiento - No comercial - Compartir igual
Visualizaciones:
5499
Fecha:
14 de noviembre de 2011 - 12:32
Visibilidad:
Público
Enlace Relacionado:
Manuel Area
Duración:
09′ 19″
Relación de aspecto:
1.78:1
Resolución:
1280x720 píxeles
Tamaño:
77.95 MBytes

Del mismo autor…

Ver más del mismo autor


EducaMadrid, Plataforma Educativa de la Comunidad de Madrid

Plataforma Educativa EducaMadrid